In deze blog lees je alles over zwangerschapsverlof, de duur en zwangerschapsverlof berekenen. In Nederland en België heeft iedere zwangere vrouw recht op zwangerschapsverlof en bevallingsverlof. Dit geldt wanneer je in loondienst bent. Toch kun je als ondernemer ook recht hebben op zwangerschapsverlof. Verlof houdt in dat je gedurende een aantal weken voor en na de bevalling niet hoeft te werken en krijgt doorbetaald.
Zwanger en werken in Nederland
In Nederland heeft iedere werkende vrouw recht op zwangerschapsverlof. Dit wordt ook wel eens bevallingsverlof genoemd. Tijdens dit verlof ontvangt de zwangere vrouw een zwangerschapsuitkering. Het verlof is onderverdeeld in twee delen, te weten zwangerschapsverlof en bevallingsverlof.
Zwangerschapsverlof is de periode vóór de vermoedelijke bevallingsdatum. Vanaf 6 weken voor de uitgerekende datum kun je dit verlof opnemen. Dit moet je uiterlijk 4 weken voor de uitgerekende datum moet het verlof doen. Zwangerschapsverlof duurt daarmee 4 tot 6 weken. Het kan zijn dat het zwangerschapsverlof langer of korter duurt, omdat de baby te vroeg of juist later wordt geboren. Wanneer de baby te vroeg wordt geboren, is dit van invloed op de duur van het bevallingsverlof. Bij een te late bevalling is dit niet van invloed.
Bevallingsverlof
De duur van het bevallingsverlof bedraagt minimaal 10 weken. In totaal bedraagt het zwangerschaps- en bevallingsverlof 16 weken. Wanneer er maar 4 weken zwangerschapsverlof wordt opgenomen (het verlof vóór de uitgerekende datum), dan is er recht op 12 weken bevallingsverlof. Bij 5 weken zwangerschapsverlof is er recht op 11 weken bevallingsverlof. Zolang het totaal maar op 16 weken uitkomt.
Wanneer de baby te laat wordt geboren, is er vaak sprake van een te lang zwangerschapsverlof. Dit is verder niet van invloed op de duur van het bevallingsverlof. Deze bedraagt dus altijd minstens 10 weken. Bij een te vroege bevalling mag je de weken die overblijven van het zwangerschapsverlof meenemen naar het bevallingsverlof. Zo komt ook hier het totaal weer uit op 16 weken.
Moederschapsrust in België
In België wordt het verlof ook wel moederschapsrust genoemd. Ook hier bestaat deze uit twee delen, het zwangerschaps- en het bevallingsverlof. Deze wordt bij een meerling verlengd naar 17 tot 19 weken. Ook in België is er geen sprake van verlies wanneer je later bevalt. Wel zal de uitkering aangepast worden. Deze bedraagt dan 60 procent.
Kraampakket al in huis? Zorg dat je dit in de zevende zwangerschapsmaand aanschaft.
Aanvragen bij de werkgever
Het zwangerschapsverlof moet je bij de werkgever aanvragen. Voor de aanvraag is een verklaring van zwangerschap nodig. Deze krijg je via de verloskundige of arts. De werkgever bewaart deze verklaring bij zijn eigen administratie. Het UWV kan tot een jaar na het aangevraagde verlof nog vragen om deze verklaring. Bewaar bij voorkeur een kopie voor je eigen administratie.
Voor Nederland geldt dat je het zwangerschapsverlof uiterlijk 3 weken van te voren moet aanvragen. Dit houdt in dat dit minstens 7 weken voor de uitgerekende datum moet zijn gebeurd. Het is voor de werkgever fijn wanneer je het verlof veel ruimer van te voren aanvraagt. De werkgever moet immers voor vervangend personeel zorgen, wat niet altijd even makkelijk is.
In alle gevallen mag de werkgever het aangevraagde zwangerschapsverlof niet weigeren. Wanneer deze dit toch weigert, is het zaak om zo snel mogelijk contact op te nemen met de ondernemingsraad of het hogerop te zoeken. Gelukkig komen zit soort zaken zelden voor.
Zwangerschapsverlof UWV
De werkgever vraagt de zwangerschapsuitkering voor de zwangere vrouw aan bij het UWV. De werkgever krijgt een ontvangstbevestiging toegestuurd, of het UWV neemt contact op wanneer de aanvraag niet compleet of juist is. Binnen vier weken zal het UWV de beslissing over de aanvraag schriftelijk toesturen. Vaak krijg je die beslissing zelf toegestuurd, de werkgever ontvangt hier een kopie van. In de beslissing staat onder andere de hoogte van de uitkering.
Uitbetalen van de zwangerschapsuitkering
De zwangerschapsuitkering loopt via het UWV. Deze betaalt de uitkering aan de werkgever, waarna de werkgever het verrekent met het uit te betalen loon. In de meeste gevallen zal de zwangerschapsuitkering dus via de werkgever binnenkomen als loon. Je merkt hier zelf weinig van.
Soms is het beter om het zwangerschapsverlof rechtstreeks via het UWV uit te laten betalen. Bijvoorbeeld wanneer het dienstverband tijdens het zwangerschaps-of bevallingsverlof stopt. De zwangerschapsuitkering blijft gewoon doorlopen, ook wanneer het dienstverband tijdens deze periode stopt. Het recht op de uitkering blijft dan bestaan en er is geen sprake van een sollicitatieplicht tijdens het verlof. Wanneer de uitkering rechtstreeks door het UWV wordt uitbetaald, zal dit nooit meer dan het maximum dagloon bedragen.
Rechten en plichten tijdens je zwangerschapsverlof
Tijdens het zwangerschapsverlof is het van belang om belangrijke zaken direct door te geven. Denk hierbij aan een bevalling voordat het zwangerschapsverlof in zou gaan. Ook een verhuizing binnen Nederland of naar het buitenland moet je melden. Wanneer het wenselijk is om het verlof op een andere datum in te laten gaan, moet je dit ook doorgeven. Bespreek deze zaken tijdig met de werkgever of direct met het UWV.
Wanneer je belangrijke informatie achterhoudt of niet tijdig doorgeeft dan, kan het zijn dat je teveel aan uitkering ontvangt. Dit moet je uiteindelijk terugbetalen. Ook ontstaat er een kans op een boete. Het UWV bepaalt dit.
Moet je eens bevalling aan het UWV doorgeven?
De bevalling hoef je niet door te geven aan het UWV. Deze informatie komt bij het UWV vanzelf binnen wanneer het kind is aangegeven bij de gemeente. Na het verlof is het de bedoeling dat je gewoon weer aan het werk gaat. Lukt dit niet omdat je ziek bent geworden door de bevalling of door een andere oorzaak? Meld dit dan tijdig aan de werkgever. De zwangerschapsuitkering verloopt na 16 weken. Bij ziekte is er recht op een ziektewet-uiterking. Deze uitkering verschilt van die van een zwangerschapsuitkering. De rechten en plichten zijn anders, maar ook de bedragen zijn anders.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique