Een veel voorkomende klacht wanneer je zwanger bent: misselijk zonder overgeven. Soms moet je er toch bij braken. Misselijkheid komt vooral tijdens het eerste trimester voor. Het blijkt dat ruim 80% van de zwangere vrouwen hier last van heeft. Ontdek wat je kunt doen tegen zwangerschapsmisselijkheid.
In het kort
- Misselijkheid tijdens de zwangerschap komt vooral in het eerste trimester voor
- Ruim de helft van alle zwangere vrouwen krijgt hier mee te maken
- Soms ligt de oorzaak in een onderliggende (psychische of lichamelijke) ziekte
Definitie misselijkheid
Wat verstaan we onder misselijkheid? Een misselijk gevoel ontstaat vanuit het braakcentrum in de hersenen. Hierbij zijn zowel dopamine, serotine als een aantal andere neurotransmitters bij betrokken. Het stimuleren van bepaalde receptoren in maag, darm en lever kan het braakcentrum activeren.
Misselijk en overgeven
Misselijkheid is de aanleiding tot overgeven (braken). Dit hoeft echter niet altijd het geval te zijn. Iemand kan zich ook misselijk voelen zonder daadwerkelijk te braken. Dit laatste is erg vervelend, omdat het braakcentrum continu geprikkeld wordt. Hierdoor kan misselijkheid lang aan blijven houden.
Naar beste middelen tegen misselijkheid
Zwanger: misselijk zonder overgegeven
Een typische klacht tijdens de zwangerschap is zwangerschapsmisselijkheid. Dit komt het vaakst tijdens het eerste trimester oftewel de eerste 12 weken van de zwangerschap voor. Sommige zwangere vrouwen hebben hier 9 maanden lang last van. Zwanger en misselijk zonder braken: wat is de oorzaak?
De oorzaak van zwangerschapsmisselijkheid is in het HCG niveau te vinden. Dit zwangerschapshormoon wordt na de innesteling door de foetus aangemaakt. Het heeft een belangrijke functie: het stuurt de groei van de foetus aan. Daarnaast zorgt het ervoor dat de zwangerschap instant blijft.
De HCG waarden stijgen vooral gedurende de eerste 12 weken sterk. De piek van het HCG niveau ligt rond de 6 – 10 weken. Vanaf 12 weken neemt het HCG niveau weer langzaam af. De snelle stijging van het HCG niveau prikkelt het braakcentrum, met misselijkheid tot gevolg.
De klachten van ochtendmisselijkheid
Zwanger misselijk zonder overgeven: het komt het vaakst in de ochtend voor. Dit noemen we ook wel ochtendmisselijkheid. Meer dan de helft van de zwangere vrouwen heeft hier een of meerdere keren per week last van.
Ochtendmisselijkheid ontstaat al direct na het ontwaken. Bij het opstaan worden de klachten erger. Soms gaat dit gepaard met braken. Wie nog niks gegeten heeft, zal merken dat er bijna niks uit de maag komt. Na het overgeven verdwijnt het misselijk gevoel. Het kan echter na het ontbijt weer opnieuw oplaaien.
Is misselijkheid ernstig?
Misselijk zonder braken is niet ernstig. Komt het alleen in de ochtend voor, dan verdwijnt dit gevoel na het nuttigen van een licht ontbijtje. Blijft misselijkheid de hele dag aan houden, dan ontstaat er soms moeite met eten. Hierdoor kan een zwangere vrouw voedingsstoffen tekort komen.
Misselijkheid met braken kan wel een probleem opleveren, vooral wanneer dit meerdere malen per dag voorkomt. Door het veelvuldig braken gaan belangrijke voedingsstoffen verloren. Hierdoor ontstaat er een vitaminen- en mineralengebrek. Bovendien mist de foetus of baby belangrijke bouwstoffen, of wordt de zwangere vrouw steeds wakker.
Veelvuldig en langdurig braken kan de slokdarm irriteren en het gebit aantasten. Dit ontstaat alleen wanneer iemand dagelijks overgeeft, gedurende maanden tot jaren achter elkaar. Dit is bij zwangerschapsmisselijkheid niet van toepassing.
Wat je kunt doen tegen misselijkheid
Het is heel vervelend om elke ochtend met een misselijk gevoel op te staan. Gelukkig zijn er een aantal eenvoudige middeltjes tegen zwangerschapsmisselijkheid.
Bij ochtendmisselijkheid helpt het om in bed een licht ontbijtje of een kopje thee te nemen. Hierdoor is de maag gevuld en neemt de misselijkheid af. Het is wel belangrijk om geen zwaar ontbijt te nemen, maar de dag met iets lichts te starten.
Gezonde en gevarieerde voeding is belangrijk. Zwanger misselijk zonder braken kan verholpen worden door vet eten, vruchtensappen en koolzuurhoudende dranken te laten staan. Mocht er sprake zijn van voedingstekorten, dan is het belangrijk om dit aan te vullen. Speciaal voor zwangere vrouwen zijn er multivitaminen. Deze bevatten onder andere vitamine D en foliumzuur. Onmisbaar tijdens de zwangerschap.
Bekijk vitaminen voor zwangere vrouwen
Vermijd zware maaltijden of vet voedsel in de avonduren. Dit kan te zwaar op de maag liggen, met misselijkheid tot gevolg.
Misselijkheid behandelen met medicatie
Ernstige misselijkheid met overgeven kan tot uitdroging leiden. Het is belangrijk om dit te voorkomen. De huisarts kan het middel Emesafene of Pyridoxine voorschrijven. Dit werkt uitstekend tegen klachten van misselijkheid en braken. Pyridoxine is vitamine B6. Dit helpt in veel gevallen goed bij misselijkheid en braken. Wie niet direct aan de medicijnen wil, kan 2 keer per dag 50 mg vitamine B6 in nemen.
Het is niet wetenschappelijk bewezen dat dit werkt, maar veel zwangere vrouwen hebben hier wel baat bij. Het is niet schadelijk voor de ongeboren baby en daarom zeker het proberen waard.
Zwanger misselijk zonder overgeven: wanneer verdwijnt het?
Probleem is dat er vaak alleen medicatie wordt voorgeschreven bij misselijkheid met overgeven. Bij misselijkheid zonder braken wordt er vaak een afwachtende houding aangenomen. Verdwijnen de klachten vanzelf? In veel gevallen wel, namelijk vanaf de twaalfde week van de zwangerschap. Het kan echter nog tot 16 weken duren voordat de klachten helemaal weg zijn.
Blijft misselijkheid de hele zwangerschap en ook na de bevalling aanwezig, dan is er sprake van een andere oorzaak. Misselijkheid kan namelijk ook door grote stress of een galblaasaandoening veroorzaakt worden. Daarnaast komt het voor bij ziekten als coeliakie, ziekte van Crohn of reflux. Voortdurende misselijkheid moet daarom altijd onderzocht worden. Afhankelijk van de onderliggende oorzaak kan de arts een behandeling starten.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique