Raak je zwanger door een spiraal? Het spiraaltje moet voorkomen dat er een zwangerschap ontstaat. Helaas kan het wel eens misgaan en raakt een vrouw toch zwanger. Dit hangt ook een beetje aan de werking van het spiraaltje af. Het bekendste spiraal is de Mirena. Er zijn natuurlijk verschillende spiraaltjes zoals de koperspiraal en hormoonspiraal.
Werking van de spiraal: Mirena
De Mirena is een hormoonspiraal. Hierin zit het hormoon levonorgestrel dat gedoseerd aan het lichaam wordt afgegeven. Dit hormoon wordt ook wel een progesteron genoemd en zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies ongeschikt wordt voor innesteling.
Daarnaast maakt de Mirenaspiraal de baarmoedermond nagenoeg ondoordringbaar voor zaadcellen. Dit gebeurt door de slijmprop dikker te maken. Soms vindt er ook geen eisprong plaats. De aanwezigheid van het spiraaltje in de baarmoeder bemoeilijkt een eventuele innesteling of veroorzaakt een vroege miskraam.
Een hormoonspiraaltje zoals de Mirena werkt direct na plaatsing en is betrouwbaarder dan een koperspiraal. Een hormoonspiraal werkt over het algemeen 5 jaar. De menstruatie kan de eerste 3 maanden uitblijven of onregelmatig worden.
Koperspiraal: tegenhouden van zwangerschap
Een koperspiraal werkt anders dan een hormoonspiraal: het werkt in op de zaadcellen. Koper verandert zaadcellen zodanig dat deze niet meer in staat zij een eicel te bevruchten. Er vindt dus wel een eisprong plaats.
Bovendien zorgt koper ervoor dat het baarmoederslijmvlies dusdanig verandert dat deze ongeschikt is om in te nestelen. Een embryo kan zich dus niet verder ontwikkelen. Bovendien zorgt de aanwezigheid van de koperspiraal in de baarmoeder ervoor dat een embryo dusdanig verstoord wordt dat het afgedreven wordt.
Zwanger door de spiraal heen
In veel gevallen is een eisprong door het spiraaltje niet te voorkomen. Dit betekent dat er bijna iedere maand een eisprong plaatsvindt. Het spiraaltje moet bevruchting voorkomen door zaadcellen tegen te houden (hormoonspiraal) of zaadcellen onschadelijk te maken (koperspiraal).
Helaas, soms werkt het spiraaltje niet voldoende en kan een eicel toch bevrucht worden. Ook dan moet het spiraaltje ervoor zorgen dat het embryo zich niet in kan nestelen door het baarmoederslijmvlies ongeschikt te maken. Maar ook dan gaat het soms wel eens mis en ziet een embryo kans zich in te nestelen en zich te gaan ontwikkelen.
Zwanger door de spiraal heen? In theorie heeft het koperspiraaltje een betrouwbaarheid van 99.5 % en het hormoonspiraaltje een betrouwbaarheid van 99.9 %. In de praktijk worden meer vrouwen zwanger door de spiraal heen. Dit heeft vaak te maken met het te lang wachten vooraleer een nieuw spiraaltje te plaatsen.
Soms werkt een spiraal niet lang genoeg
Normaal gesproken is het hormoonspiraaltje 5 jaar werkzaam, maar moet bij sommige vrouwen al na 3 tot 4 jaar vervangen worden. Dit is iets dat niet altijd erbij wordt verteld. Veranderingen in de menstruatie geven vaak aan dat het spiraaltje niet meer voldoende werkt. Andere oorzaken zijn het niet goed zitten van de spiraal (nacontrole is daarom altijd nodig) of het verliezen van het spiraaltje zonder dit zelf op te merken.
Zwanger door spiraal: een zwangerschapstest
Ben je zwanger door spiraal heen? Doe dan een zwangerschapstest. Op het moment dat je een positieve zwangerschapstest hebt, is het embryo al ingenesteld.
Hoe werkt een zwangerschapstest? Deze meet de hoeveelheid HCG vanaf ongeveer 25 IU/L. Dit komt overeen met een zwangerschap van 4 weken oftewel 2 weken na de bevruchting. Een spiraal kan alsnog een miskraam veroorzaken. Die kans is ongeveer 70 procent. Maar er is dus ook 30% kans dat het embryo niet wordt afgestoten aan doorgroeit. De arts of verloskundige zal een echo maken om te bepalen hoe ver je zwanger bent en of de spiraal nog aanwezig is. Soms is het spiraaltje niet meer vindbaar.
Spiraal verwijderen
Zwanger, wanneer het spiraaltje nog aanwezig is dan moet de arts dit verwijderen. Bij het verwijderen is de kans op een miskraam wel iets verhoogd. Wanneer je de zwangerschap niet wil behouden kan er tegelijkertijd gekozen worden voor curettage. Bij curettage wordt de baarmoeder leeggezogen. Dit kan alleen tot een bepaalde zwangerschapsduur. Hierna wordt de zwangerschap alleen afgebroken wanneer dit medisch gezien noodzakelijk is of wanneer de zwangerschap een gevaar oplevert.
Zwanger door spiraal heen en een gezonde zwangerschap
Na een positieve zwangerschapstest moet je je afvragen wat je met de zwangerschap wil: afbreken of behouden. Het afbreken van een zwangerschap kan beter zo snel mogelijk uitgevoerd worden om verdere problemen te voorkomen. Bij het behouden van de zwangerschap moet het spiraaltje verwijderd worden. Wanneer dit niet gedaan wordt bestaat er en grote kans op een miskraam of vroeggeboorte, of veroorzaakt het spiraaltje stoornissen of afwijkingen aan de baby.
Aanrader: beste boeken over zwangerschap
Een hormoonspiraal zorgt ervoor dat de baby teveel hormonen binnenkrijgt. Dit is natuurlijk nadelig voor de groei en ontwikkeling van het kind. Ook kan de baby teveel hormonen binnenkrijgen. Het verwijderen van de spiraal brengt wel een risico met zich mee. De kans op een miskraam of vroeggeboorte is iets verhoogd maar weegt niet op tegen de nadelige gevolgen wanneer deze blijft zitten.
Soms is de spiraal verdwenen doordat deze is afgestoten. Een zwangerschap door de spiraal heen kan ik veel gevallen verder prima verlopen en er worden vaak gezonde kinderen uit geboren. Bespreek met je arts of verloskundige wat het beste is. Deze zal ook bekijken hoe jouw zwangerschap verder verloopt.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique