Je bent 40 jaar of ouder en wil zwanger worden. Voor de meeste vrouwen is dit zeker mogelijk. Houd er wel rekening mee dat je vruchtbaarheid na het 35e jaar sterk achteruitgaat.
Een vrouw van 20 jaar heeft iedere maand 20-25 procent kans om zwanger te raken. Een vrouw van 40 jaar heeft iedere maand nog slechts 3-6 procent kans om zwanger te raken. Je ziet dat je maandelijkse kansen afnemen.
Met het ouder worden zal de cyclus ook onregelmatiger zijn. Ondanks het lagere slagingspercentage zijn er toch nog genoeg vrouwen vanaf 40 jaar die zwanger worden, al dan niet bewust. Wil je niet zwanger worden, dan moet je hier iets tegen doen.
Zwanger boven de 40: de risico’s
Kleven er risico’s aan zwanger boven de 40? Ja, het aantal miskramen neemt toe met de leeftijd van de zwangere vrouw. Vrouwen tussen de 40 en 45 jaar hebben 33 procent kans op een miskraam. Vrouwen boven de 45 jaar hebben 50-75 procent kans op een miskraam.
Die hogere kans op een miskraam heeft te maken met de eicellen die niet meer zo vitaal zijn. Hierdoor ontstaan er eerder misvormingen aan het embryo.
Zwanger boven de 40 betekent ook dat je een grotere kans hebt op een kind met het syndroom van Down. Hoe ouder je bent hoe groter dit risico. Kijk maar eens naar onderstaand overzicht.
- 40 jaar: 1 op de 78 zwangerschappen
- 42 jaar: 1 op de 45 zwangerschappen
- 44 jaar: 1 op de 26 zwangerschappen
- 46 jaar: 1 op de 14 zwangerschappen
- 48 jaar: 1 op de 8 zwangerschappen
- 50 jaar: 1 op de 4 zwangerschappen
Zwanger op latere leeftijd: de combinatietest
Je ziet dat zwanger worden boven het 40e jaar wat risico’s met zich meebrengt. Daarom wordt bij vrouwen vanaf 37 jaar oud-standaard de combinatietest aangeboden. Eventueel aangevuld met een vruchtwaterpunctie. Hiermee valt te ontdekken of het kind een afwijking heeft. Er wordt dan voornamelijk gekeken naar het syndroom van Down maar ook andere afwijkingen kunnen soms ontdekt worden.
De test start met een nekplooimeting. Hiermee wordt gekeken of de nekplooi groter is, iets dat bij het syndroom van Down voorkomt. De nekplooimeting gebeurt in combinatie met een bloedtest. Zo is met 80% tot 90% zekerheid vast te stellen of de baby het syndroom van Down heeft, of toch niet. Houd er rekening mee dat er ook vals negatieve of vals positieve resultaten uitkomen.
Een vruchtwaterpunctie
Wanneer uit de combinatietest blijkt dat er mogelijk sprake is van het syndroom van Down dan vindt een vruchtwaterpunctie plaats. Onder plaatselijke verdoving wordt met een naald door de buikwand heen vruchtwater afgenomen. Dit gebeurt tussen week 16 en 18 van de zwangerschap. Aan de hand van deze test kan bekeken worden of het kindje daadwerkelijk een afwijking heeft. Een vruchtwaterpunctie geeft een verhoogd risico op een miskraam.
Een vlokkentest
Er kan ook gebruik worden gemaakt van een vlokkentest. Via de vagina wordt wat weefsel rond de placenta weggehaald. Dit gebeurt tussen de 8 en 12 weken zwangerschap. Ook de vlokkentest geeft een verhoogd risico op een miskraam.
Zwanger met 40 jaar of ouder – zwangerschapsdiabetes
Ben je zwanger met 40 jaar of ouder? Dan heb je een verhoogd risico op zwangerschapsdiabetes. Het vervelende hieraan is dat zowel jij als het kind een verhoogd risico op diabetes type 2 hebben.
Daarnaast heb je een verhoogd risico op een hoge bloeddruk. Van alle zwangere vrouwen met een hoge bloeddruk zijn er veel 37 jaar of ouder. Een hoge bloeddruk kan uiteindelijk gevaarlijk zijn voor moeder en kind. Het is belangrijk om tijdens de zwangerschap de bloeddruk goed te controleren.
Het controleren van de bloeddruk vindt tijdens bezoekjes aan de verloskundige plaats. Maar het is nooit verkeerd om je bloeddruk thuis dagelijks in de gaten te houden. Dit doe je met een bloeddrukmeter.
Bevalling bij een zwangerschap na je 40ste
Wanneer je 40 jaar of ouder en zwanger bent dan heb je meer risico op een doodgeboren kindje. Bij jonge vrouwen is de kans 9 op de 1000. Bij vrouwen vanaf 40 jaar is de kans 12 op de 1000. Een iets hoger risico dus.
Ook de kans om te bevallen middels een keizersnede neemt toe met de leeftijd. Een vrouw van 25 jaar heeft 5 procent kans om via een keizersnede te moeten bevallen, een vrouw van 40 jaar heeft 12 procent kans hierop.
Borstkanker en zwangerschap
Gemiddeld krijgt 1 op de 7 vrouwen borstkanker. Wanneer vrouwen vanaf hun 35e jaar pas beginnen met hun eerste kind is het risico op borstkanker verhoogd. Dit geldt alleen voor vrouwen die voor hun 35e nog geen kind hebben gekregen.
Conclusie zwanger boven de 40 jaar
Bij zwanger boven de 40 jaar loop je meer risico’s op een miskraam, afwijking bij het kind, hoge bloeddruk of zwangerschapsdiabetes. Toch is het niet onmogelijk om een gezond kind ter wereld te brengen.
Vanwege de verhoogde risico’s word je tijdens de zwangerschap strenger begeleid. Om de risico’s op een kindje met een open ruggetje of open gehemelte te verkleinen is het raadzaam om tijdig met foliumzuur te beginnen.
De verloskundige zal tijdens je eerste bezoek vragen of je dit al gebruikt. Zo niet dan wordt geadviseerd om dit alsnog te doen. Start bij voorkeur met foliumzuur nog voordat je zwanger wordt.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique