De ziekte van Buerger is een bloedvatziekte. Hierbij is er sprake van een chronische ontsteking van de slagaders. Deze ziekte komt het vaakst bij zware rokers voor. Symptomen bestaan voornamelijk uit pijnklachten. In dit artikel de oorzaken, symptomen en behandeling van de ziekte van Buerger.
In het kort
- De ziekte van Buerger kenmerkt zich door een ontsteking van de bloedvaten
- Deze ziekte lijkt veel op aderverkalking maar is zeldzamer
- Het fenomeen van Raynaud kan onderdeel zijn van deze bloedvatziekte
Beschrijving ziekte van Buerger
Een andere benaming voor deze ziekte is thrombangiitis obliterans. Een andere benaming is endangiitis obliterans. De aandoening is vernoemd naar de Amerikaanse arts Leo Buerger, die leefde van 1879 tot 1943. Deze arts beschreef in detail hoe de ziekte eruit zag. De ziekte komt voornamelijk bij mannen in de leeftijd van 25 tot 50 jaar voor. Het wordt minder vaak bij vrouwen gezien. Ook dan gaat het om nog vrij jonge vrouwen, ergens tussen de 25 en 45 jaar.
Oorzaak: zo ontstaat deze aandoening
De meeste patiënten met de ziekte van Buerger zijn zware rokers. Hiermee lijkt roken dus de grootste veroorzaker. De ziekte lijkt veel op slagaderverkalking, waarmee dit verward kan worden. Toch moet gezegd worden dat de ziekte van de Buerger vrij zeldzaam is.
Bekijk middelen om te stoppen met roken
Symptomen ziekte van Buerger
Bij deze ziekte ontstaan er ontstekingen in de wanden van de kleine bloedvaten. Dit komt met name in de slagaders van de benen en armen voor. Als gevolg hiervan treedt er een verminderde bloedtoevoer naar de ledematen op. Dit leidt tot verschillende symptomen:
- Hevige pijn
- Toenemende pijn bij het lopen
- Pijnklachten nemen af bij rust
- Fenomeen van Raynaud
- Etalagebenen
- Gangreen
Het fenomeen van Raynaud, etalagebenen en gangreen komt vaker voor. Daarom worden deze hieronder apart omschreven.
Klachten bij fenomeen van Raynaud
Bij het fenomeen van Raynaud trekken de kleine slagaders sterk samen. Dit zorgt ervoor dat de bloedtoevoer vermindert. Het gaat hier om de kleine slagaders van handen en voeten. De symptomen van het fenomeen van Raynaud zijn:
- Witte verkleuring van vingers (en tenen)
- Gevolgd door een blauwe verkleuring (cyanose)
- Gevoelloosheid
Wanneer de handen en voeten warm worden, herstelt de bloeddoorstroming. Hierdoor krijgen de handen een rode kleur en gaan tintelen. Vaak veroorzaakt dit ook pijnklachten. Zelden komen bovenstaande symptomen ook bij de neus, lippen en oren voor.
Etalagebenen: symptomen en klachten
Het verschijnsel etalagebenen komt vaker bij rokers voor. Het gaat hier om een vernauwing van de slagaderen in de benen. De symptomen treden vooral tijdens het lopen op en vermindert bij rust. Tijdens het lopen treedt er pijn of kramp in het been op. Dit is voornamelijk in de kuit of het dijbeen voelbaar, maar ook in de voet of de bil. Overigens kan de voet ook koud aanvoelen. Bij extra inspanning (rennen, trap oplopen) verergeren de klachten. Dit geldt ook bij koude, zoals in de winter.
Gangreen: sterfte van weefsel
Gangreen is een ernstige aandoening waarbij er necrose of weefselsterfte ontstaat. Dit gebeurt vaak door afsluiting of blokkering van een bloedvat. Bij ganggreen wordt het lichaamsdeel zwart. Er ontstaat vervolgens een duidelijke afscheiding tussen levend en afgestorven weefsel. Na verloop van tijd valt het afgestorven weefsel af. Gangreen wordt het vaakst bij ernstige bevriezing gezien, maar kan ook het gevolg van de ziekte van Buerger zijn.
Behandeling ziekte van Buerger
De eerste behandeling bestaat uit het stoppen met roken. Dit zal de arts dan ook direct adviseren. Patiënten die door blijven roken, hebben grote kans op een verergering van de klachten. Bij stoppen met roken wordt gezien dat de ziekte tot stilstand komt. Daarnaast richt behandeling zich op een vermindering van de klachten.
Hulp bij stoppen met roken (zelfzorg)
Medicijnen zoals vasodilatoren helpen bij het fenomeen van Raynaud. Dit zorgt voor een betere doorbloeding van handen en voeten. Bij etalagebenen wordt soms looptraining geadviseerd. Een fysiotherapeut bekijkt wat de maximale loopafstand is voordat de klachten optreden. De patiënt leert om steeds verder te lopen zonder pijnklachten. Dit gebeurt met behulp van een speciale looptechniek. De eerste resultaten zijn na drie maanden zichtbaar.
Medicijnen kunnen de kans op verdere vernauwing van de slagaders verkleinen. Dit is belangrijk, omdat dit het risico op een beroerte of hartinfarct verkleint. De arts schrijft soms bloedverdunners voor. Dit vermindert de kans op de vorming van bloedstolsels. Behandeling bestaat ook uit medicijnen tegen een hoog cholesterol en hoge bloeddruk. Voor patiënten met de ziekte van Buerger is het belangrijk om deze medicijnen levenslang in te nemen.
Bepaalde medicatie kan de klachten juist verergeren. Zo is van ergotamine (migraine) bekend dat het de bloedvaten vernauwt. Er zal dus bekeken moeten worden welke medicatie nog wel of juist niet kan.
In ernstige gevallen moet er amputatie plaatsvinden. Hierbij wordt het afgestorven lichaamsdeel operatief verwijderd.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique