Vergiftiging en eerste hulp: wat te doen? Laten braken, norit toedienen of melk drinken? Bij het innemen van een giftige stof is niet iedere behandeling hetzelfde. Afhankelijk van het soort gif moet de patiënt braken of je moet juist het vergif verdunnen. Lees dit artikel aandachtig door en print de lijst eventueel uit.
Wat is een vergiftiging?
Een vergiftiging of intoxicatie is een aantasting van organen door een giftige stof. Er ontstaan als gevolg hiervan verschillende functiestoornissen van de organen. Helaas maar waar: bij kinderen komen vergiftigingen vaker voor dan bij volwassenen.
Wat is de oorzaak van een vergiftiging? Vaak ontstaat het door het inademen van giftige dampen. Maar ook het innemen van giftige stoffen is een oorzaak. Denk maar aan een kind dat per ongeluk bleek of chloor dringt. Of wanneer je schadelijke verfdampen en ademt. Maar ook het eten van een giftige plant. Zowel een vloeistof, vaste stof als gas kan een vergiftiging veroorzaken.
Dit is wat je ervan merkt
Wat zijn de symptomen van een vergiftiging? Dat hangt er helemaal vanaf welke stof of dampen je binnenkrijgt. Soms zijn er direct symptomen, maar er zijn ook vergiftigingen waarbij de symptomen pas na een aantal jaar optreden.
De meest voorkomende symptomen van een vergiftiging zijn:
- Ademhalingsproblemen
- Snelle, trage of onregelmatige hartslag
- Wijden of juist nauwe pupillen
- Buikkrampen
- Brandwonden in de mond of keelholte
- Een bleke, blauwe of klamme huid
- Stuipen
- Braken
- Dalende lichaamstemperatuur
- Buiten bewustzijn raken
Nogmaals, de symptomen hangen af van het type vergiftiging.
Hoeveelheid giftige stof in het lichaam
De hoeveelheid giftige stof die iemand kan verdragen hangt van de persoon zelf af. De een kan nu eenmaal meer hebben dan de ander. Zwangere vrouwen zijn extra gevoelig voor een vergiftiging. Dit heeft natuurlijk ook met de ongeboren baby te maken. Giftige stoffen bereiken makkelijk de baby en richten hier schade aan.
Het probleem met vergiftiging is dat er gewenning kan optreden. Hierdoor raak je ongevoelig voor de giftige stoffen en treden er geen symptomen op. Denk maar aan langdurig gebruik van geneesmiddelen. Of wanneer je dagelijks tussen de verfdampen werkt.
Dat je ongevoelig bent voor giftige stoffen wil niet zeggen dat er geen vergiftiging optreedt. Het probleem bij ongevoeligheid is dat je lichaam schade oploopt zonder dat je dit direct in de gaten hebt.
Je kunt ook overgevoelig zijn voor bepaalde stoffen, bijvoorbeeld voor morfine. Dit is normaal gesproken niet giftig maar bij overgevoeligheid kan het juist wel giftigs en zelfs dodelijk zijn.
Een vergiftiging voorkomen
Het is belangrijk om een vergiftiging te voorkomen. Dit geldt al helemaal met kleine kinderen of huisdieren. Deze twee groepen hebben vaak niet in de gaten dat er giftige stoffen aanwezig zijn. Wees ook voorzichtig met demente ouderen of mensen met een geestelijke aandoening. Ook voor deze twee groepen is het vaak lastig om te bepalen of iets wel of juist niet giftig is.
Geneesmiddelen horen achter slot en grendel, op keukenkastjes hoort een slot of kinderslot te zitten. Giet geen gevaarlijke stoffen zoals terpentine in een lege limonadefles. Leg alles hoog weg, buiten bereik van kinderen.
Bekijk slot voor keukenkastjes en lades
Eerste hulp bij vergiftiging
Wat moet je doen nu al sprake is van een vergiftiging? In de meeste gevallen is water drinken met Norit de beste methode, soms ook braken.
Maar dat hangt er weer vanaf of het geen etsende gifstof is (bijtende stof). In dit geval moet juist niet laten braken. Bel in ieder geval direct de arts of 112, bewaar het etiket of de verpakking van de gifstof.
Lijst vergiftiging
Bewaar onderstaande lijst goed. Hierin staan de meest voorkomende vergiftigingen en wat te doen.
- Afwasmiddel (hand) en allesreiniger: Niet laten braken, koffieroom of boter geven om schuimen te voorkomen.
- Afwasmiddel (machine): niet laten braken, water laten drinken.
- Azijn: niet laten braken, water laten drinken.
- Bestrijdingsmiddelen: laten braken, water laten drinken, Norit toedienen.
- Bleekwater: niet laten braken, water laten drinken.
- Buxusstruik: laten braken, water laten drinken, norit toedienen.
- Chloorwater: niet laten braken, water laten drinken.
- Citronellaolie: niet laten braken, vloeibare paraffine ingeven.
- Dettol: niet laten braken, Norit toedienen, water laten drinken.
- Eik, beuk, Rododendron en verwanten, sparren: laten braken, water laten drinken, Norit toedienen.
- Hulst: laten braken, water laten drinken, Norit toedienen.
- Kerstboom, Mistletoe: laten braken, water laten drinken, Norit toedienen.
- Kwik: laten braken, water laten drinken.
- Luchtverfrisser: laten braken, water laten drinken, Norit toedienen.
- Muizengif, rattenverdelgers: Laten braken, water laten drinken Norit toedienen.
- Plantenmest: niet laten braken, water laten drinken.
- Ruitenreiniger: niet laten braken, water laten drinken.
- WC-blokken: laten braken, water laten drinken, Norit toedienen.
- WC-reinigers: niet laten braken, water laten drinken.
- Zoutzuur of andere zuren: niet laten braken, water laten drinken, melk of andere soda-oplossing laten drinken.
- Wasbenzine, terpentine, thinner: niet laten braken, vloeibare paraffine ingeven.
- Antivries: laten braken, Norit toedienen.
Aan deze lijst kun je geen rechten ontlenen. Neem bij vergiftiging zo snel mogelijk contact met een arts op. Bestel ook de Gifwijzer, een praktisch naslagwerk bij vergiftiging.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique