De temperatuurmethode is een manier om te bepalen wanneer je eisprong is geweest. Je kunt zelfs aan je lichaamstemperatuur aflezen of je zwanger bent. Hoe werkt dit? De temperatuur stijgt en daalt gedurende de cyclus. Hierdoor heb je een vrij betrouwbaar beeld van je eisprong, eventuele zwangerschap of naderende menstruatie. Wil je zwanger worden, dan is de temperatuurmethode misschien wel iets voor jou.
Zwanger worden – dit moet je weten
Voor sommigen is zwanger worden zo gedaan, anderen doen er wat langer over. Zwanger worden kan je iedere maand weer bezighouden. Voor sommige vrouwen wordt het zelfs een maandelijkse doelstelling. Hierdoor gaat dit je leven beheersen. Dit zie je vooral bij stellen die langer dan na zes maanden proberen nog steeds niet zwanger zijn. Dit is frustrerend, want je vraagt je af waar het aan ligt.
Het is dan handig om te weten of je eigenlijk wel een eisprong hebt. De temperatuurmethode geeft aan of je wel of geen eisprong hebt gehad, maar dit is wel altijd achteraf. Je kunt met deze methode dus niet vooraf bekijken of je eisprong eraan komt. Wel kun je de temperatuurmethode als vroege zwangerschapstest gebruiken.
Verschil in lichaamstemperatuur
Hoe werkt de temperatuurmethode? Hierbij meet je de lichaamstemperatuur, iets dat je dagelijks moet doen. Iedereen heeft een basale lichaamstemperatuur. Dit is de temperatuur op het laagste punt. Deze temperatuur vind je vroeg in de ochtend, direct na het ontwaken en zonder op te staan uit bed.
Gemiddeld genomen ligt de Hoe basale lichaamstemperatuur op 37 graden. Je ziet ook wel verschillen tussen de 35.5 en 37 graden (of soms zelfs iets hoger). Gedurende de cyclus zie je verandering in de basale lichaamstemperatuur. Een dag voor de eisprong wil de temperatuur nog wel eens zakken, vaak maar voor 0.1 tot 0.2 graden lager. Sommige vrouwen merken dit niet eens op. Na de eisprong is de lichaamstemperatuur ongeveer 0.5 graden hoger en blijft zo hoog tot aan de menstruatie. Tijdens de menstruatie zakt de temperatuur weer naar het oorspronkelijke niveau.
Zwangerschap en de temperatuurmethode
Wist je dat je aan de hand van de temperatuurmethode kan zien of je zwanger bent? Zoals gezegd stijgt de lichaamstemperatuur ongeveer 0.5 graden na de eisprong. Hier kan verschil in zitten: tussen de 0.3 en 0.6 graden. De hogere temperatuur blijft aanhouden tot aan de menstruatie.
Wanneer de menstruatie op gang komt daalt de temperatuur weer. Maar hoe zit het dan wanneer je zwanger bent? Bij een zwangerschap vindt er geen menstruatie plaats. De lichaamstemperatuur blijft dan 0.3 tot 0.6 graden hoger. Dit blijft de gehele zwangerschap door zo. Pas na de bevalling zakt de lichaamstemperatuur weer naar het oude niveau.
Op deze manier is een vroege zwangerschap al te herkennen aan de hoger blijvende temperatuur. Dit is vaak ook spannend: zolang de lichaamstemperatuur niet zakt, komt er ook geen menstruatie aan.
Gebruik van de juiste thermometer
Om aan de slag te gaan met de temperatuurmethode heb je twee dingen nodig: een thermometer en een schriftje, kaart of kladblok. Soms kan dit ook met behulp van een app op je smartphone. Hierop schrijf je de dagelijkse metingen op. Even zoeken en je kunt complete temperatuurkaartjes downloaden. Je vindt ze ook online, bijvoorbeeld via een website. Toch is het aan te raden om thuis je temperaturen zelf op te schrijven. Dan weet je zeker dat alles klopt.
Neem bij voorkeur een koortsthermometer die je rectaal inbrengt, via de anus dus. Sommige vrouwen vinden dit vervelend maar deze thermometer werkt het meest nauwkeurig. Wil je toch een oorthermometer gebruiken, blijf deze dan altijd gebruiken. Wissel tussendoor niet van thermometer. Wanneer de thermometer kapot gaat en je een andere moet kopen, houd dan rekening met een lichte afwijking. Ieder thermometer meet net iets anders, zelfs wanneer deze van hetzelfde merk is.
Zo werkt de temperatuurmethode
Neem de temperatuur altijd direct na het ontwaken op. Stap niet eerst uit bed om naar de wc te gaan. Wanneer je eenmaal opstaat, stijgt de temperatuur iets. De meting is dan niet meer betrouwbaar. Meet ook iedere ochtend op hetzelfde tijdstip of zo dicht mogelijk rond hetzelfde tijdstip.
Het is handig wanneer de thermometer binnen handbereik ligt, bijvoorbeeld op het nachtkastje. Uit bed moeten stappen om de thermometer te pakken geeft ook alweer een onbetrouwbaar resultaat. Schrijf de temperatuur met datum op, en doe dit elke dag. Doe dit ook tijdens de menstruatie. Gemiddeld heb je na drie maanden temperaturen een redelijk betrouwbaar beeld over jouw cyclus.
Is de temperatuurmethode betrouwbaar?
De temperatuurmethode en betrouwbaarheid, hoe zit dat precies? Helaas komt het nogal eens voor dat er een ander beeld op je temperatuurkaart of notitieblok komt te staan. Factoren die de temperatuur beïnvloeden zijn laat naar bed gaan, ploegendienst, slecht slapen, ziekte, griep of ontsteking etc. noteer het daarom altijd wanneer zich een van deze dingen voordoet.
Wanneer je alles goed doet is de betrouwbaarheid van de temperatuurmethode hoog. Wel zul je dit minimaal drie maanden moeten doen. Dan pas heb je ook een goed inzicht in je cyclus en eventuele zwangerschap.
Temperatuurmethode voor- en nadelen
De temperatuurmethode heeft een aantal interessante voordelen. Ten eerste hoef je geen ovulatie te gebruiken. Ook kun je hieruit oplezen of je zwanger bent of juist niet. Toch moet je er rekening mee houden dat de temperatuurmethode niet voor 100% betrouwbaar is. Bepaalde zaken kunnen de lichaamstemperatuur beïnvloeden. Ga je alleen uit van de temperatuurmethode, dan kun je wel eens voor een teleurstelling komen te staan.
Die teleurstelling is een nadeel van de temperatuurmethode. Een andere methode is dat je dit consequent moet doen. Werk je in ploegendiensten of wil je een keer uitslapen, dan werkt deze methode niet goed.
Inzicht in je cyclus en niet zwanger kunnen worden
Wanneer je zwanger wilt worden maar het lukt niet, kom je in aanmerking voor extra hulp. De huisarts zal jullie helpen en doorverwijzen wanneer jullie langer dan 1 jaar proberen om zwanger te worden. Vaak wil de huisarts eerst inzicht in je cyclus krijgen en zal jou vragen om een temperatuurkaart bij te gaan houden gedurende drie maanden.
Wanneer je dit al hebt gedaan, ben je de arts een stapje voor en scheelt je dit weer drie maanden extra tijds. Je kan dan eerder doorverwezen worden naar een gynaecoloog. Wil je extra inzicht in het krijgen van je eisprong, gebruik dan eens ovulatietesten of de cervixmethode.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique