Moet je ‘s nachts vaak plassen? Dit noem je nycturie (nachtelijke plassen). Wanneer je ‘s nachts twee keer of meer voor een plas eruit moet dan heeft dit vaak een oorzaak. Maar let op, ‘s nachts vaak plassen kan ook tijdelijk voorkomen. Op een bepaalde leeftijd heb je er altijd wat meer last van. Daarnaast zijn er verschillende oorzaken zoals hartzwakte, diabetes, overgang of zwangerschap.
Vaak moeten plassen in de nacht
Sommigen hebben er meer last van dan anderen: plassen in de nacht. ‘s Nachts vaak plassen is geen pretje want je wordt aardig in je slaap verstoord. De meeste mensen worden slechts eenmaal wakker en moeten dan naar de wc. Wanneer dit twee keer of meer is dan kun je spreken van nycturie.
Dit klinkt als een aandoening of ziekte maar is in feite een gevolg daarvan. Nycturie is dus een symptoom: het vaak plassen in de nacht. De oorzaak kan heel verschillend zijn. Denk maar aan een onderliggende ziekte of aandoening.
‘s Nachts vaak plassen kan ook het gevolg zijn van veel drinken voor het slapen gaan Sommige dranken zoals thee en cola zorgen ervoor dat je eerder aandrang krijgt om te gaan plassen.
Overdag vaak moeten plassen
Overdag vaker moeten plassen wordt geen nycturie genoemd. Wanneer iemand zowel overdag als ’s nachts vaak moet plassen is de oorzaak vaak anders. Hieronder worden alleen de oorzaken besproken voor het nachtelijk vaak moeten plassen.
Een droge mond of veel dorst hebben
Dit is niet direct de oorzaak van ‘s nachts vaak plassen maar toch wel belangrijk om te vermelden. Want nachtelijk plassen komt vaak voor in combinatie met een droge mond of dorst hebben. Wanneer je eruit moet voor een was dan drink je vaak nog even wat.
Herkenbaar? Een droge mond ontstaat doordat je dorst hebt. Wanneer je veel dorst hebt wordt hier automatisch van wakker. Drinken en plassen, je bent weer klaar om te gaan slapen. Een droge mond of veel dorst hebben kan dus de oorzaak zijn dat je ook vaak plast.
Diabetes of suikerziekte
Moet je ‘s nachts vaak plassen? Let dan eens op of je misschien geen (beginnende) suikerziekte hebt. Diabetes of suikerziekte is een ziekte waarbij de bloedsuiker niet meer goed geregeld kan worden.
Vroege symptomen van diabetes zijn veel dorst hebben en vaak moeten plassen. Opvallend is dan ook het nachtelijk plassen. Maar ook overdag vaak moeten plassen en veel dorst hebben hoort daarbij. Wanneer het vele plassen echt alleen maar in de nacht voorkomt, is de kans klein dat het om diabetes gaat.
‘s Nachts vaak plassen en medicijngebruik
Bepaalde geneesmiddelen kunnen ook zorgen voor een droge mond en een dorstgevoel. Als gevolg hiervan ga je meer drinken, en dus ook meer plassen in de nacht. Maar er zijn ook medicijnen die vochtafdrijvend werken (plaspillen). Ook nu ontstaat een dorstgevoel, droge mond en veel moeten plassen.
Overgang en vaak naar de wc moeten
Veel vrouwen en ook mannen belanden vroeg of laat in de overgang. ‘s Nachts vaak plassen is een van de symptomen die hierbij hoort. Vrouwen lijken hier vaker last van te hebben. Bij vrouwen is de overgang nog duidelijker aanwezig. Mannen komen vaak later in de overgang en hebben daarbij minimale klachten.
De menopauze begint heel geleidelijk aan. De hormoonhuishouding verandert, maar er is nog wel sprake van een menstruatie. Met de jaren wordt deze menstruatie steeds onregelmatiger en de tussenpozen worden langer. Wanneer de menstruatie helemaal uitblijft is er sprake van de menopauze: de vrouw is onvruchtbaar.
Test zelf of je in de overgang bent
De overgang is dus de periode die voorafgaat aan de menopauze. Hier horen klachten bij als opvliegers (nachtelijke zweetaanvallen), hartkloppingen, wisselende stemmingen en veel moeten plassen ’s nachts. Juist dit veel moeten plassen zorgt voor een verstoorde nachtrust. Dit kan een grote impact op het dagelijkse leven hebben. Soms kun je hier medicijnen voor krijgen, deze verminderende klachten.
Zwanger aan ‘s nachts vaak plassen
Iedere zwangere vrouw herkent het wel: ‘s nachts vaak plassen. Dit is een van de vele zwangerschapssymptomen. Andere bekende kwaaltjes en klachten zijn aambeien, zweten, vaak moeten plassen, misselijkheid, brandend maagzuur. Al deze en nog meer klachten verdwijnen weer na de bevalling.
Dat je tijdens de zwangerschap ‘s nachts vaak moet plassen heeft meerdere oorzaken. Dit komt enerzijds komen door de houding, waarbij de baarmoeder de blaas verdrukt. Later in de zwangerschap drukt de baarmoeder sowieso wat meer op de blaas waardoor er eerder aandrang gevoeld wordt.
Anderzijds kan het lichaam vocht gaan vasthouden. Vooral in de benen komt dit veel voor. Het gevolg zijn dikke enkels en soms ook dikke benen. In liggende houding wordt het bloed beter naar het hart toe gepompt. Het teveel aan vocht wordt via de nieren naar de blaas gefilterd. Deze komt dan eerder vol te zitten. Logisch dat je vaker moet plassen.
Veel plassen en hartproblemen
‘s Nachts vaak plassen kan duiden op een zwak hart. Hierbij wordt het bloed minder goed rondgepompt. Er ontstaat oedeem in de benen, dit is vochtophoping. Dikke enkels zijn vaak een eerste symptoom van] hartproblemen.
Bij een liggende positie kan het bloed beter vanuit de benen terug naar het hart worden gepompt. Het overtollige vocht wordt door de nieren opgenomen en via de blaas uitgescheiden. Mensen met hartklachten (hartzwakte) zullen dan ook vaker last hebben van nachtelijk plassen.
Andere symptomen van hartzwakte zijn pijn op de borst, vermoeidheid en kortademigheid. Bij vrouwen wordt een dreigend hartinfarct vaak voorafgegaan aan vermoeidheid en slecht slapen. Vaker moeten plassen in de nacht is óók een gevolg van het slecht slapen.
Een hartspierziekte
Soms is er sprake van een hartspierziekte, dit kan ook klachten als nycturie geven. Andere klachten zijn vermoeidheid, slecht slapen, pijn op de borst, een licht gevoel in het hoofd en het vasthouden van vocht. Bij hartklachten zullen vaak medicijnen voorgeschreven worden. Het is belangrijk om hartklachten te laten controleren en te behandelen, om erger te voorkomen.
Verschil tussen man, vrouw of kind
Bij nycturie is er een verschil tussen man, vrouw en kind. Bij mannen wordt nycturie nogal eens veroorzaakt door prostaatklachten. Hierbij is de urinestraal zwak, onregelmatig en kan deze moeizaam op gang komen. Ook vaker moeten plassen is vaak een gevolg van prostaatklachten.
Bij vrouwen wordt nachtelijk plassen meestal veroorzaakt door de hormoonhuishouding zoals een zwangerschap of de overgang. Maar ook kan het bij vrouwen vaker een voorbode zijn van hartproblemen.
Kinderen krijgen eerder te maken met een zwakke blaas of zwakke sluitspieren. Te veel drinken voor het slapen gaan zorgt ervoor dat het kind vaker moet plassen in de nacht. Ook bedplassen kan voorkomen. Soms wordt vaak moeten plassen veroorzaakt door stress of angst. Kinderen klagen dan over buikpijn en het niet naar school of ergens anders naartoe willen.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique