Een slecht werkende hartklep kan soms jaren ongemerkt blijven. Tot het moment dat je de eerste lichte klachten opmerkt. Het is dan tijd voor een hartonderzoek. Herken de symptomen van een slecht werkende hartklep en wat hier de gevolgen van zijn.
Functie van de hartklep
Een slecht werkende hartklep ontstaat niet zomaar. Laten we eerst eens naar de functie van de hartklep kijken. Hoeveel hartkleppen heeft een mens? Het menselijk hart bestaat uit vier kleppen. Deze kleppen zorgen ervoor dat het bloed slechts één richting op kan stromen.
Het hart is het eerste werkende orgaan in het lichaam. Zes weken na de bevruchting (tijdens de zwangerschap dus) trekt het hart al ritmisch samen. Het hart pompt het bloed rond in het lichaam.
Via het lichaam en de aders komt het bloed terug in het hart, via de rechterboezem. De rechterboezem zuigt bloed aan doordat de tricuspidalisklep open staat. Deze sluit zich daarna, en de pulmonalisklep opent zich.
Het bloed gaat via de rechterkamer naar de longen. Via de longen, waar het bloed wordt gevuld met zuurstof, gaat het de linkerboezem in. Daarna gaat het bloed via de openstaande mitralisklep de linkerkamer in.
Deze klep sluit zich, en de aortaklep opent zich. Het zuurstofrijke bloed gaat nu via de aders het lichaam in.
Hartkleppen werken samen
De ene klep opent zich tegelijk wanneer de andere klep gesloten wordt, zowel links als rechts in het hart. Bij elke hartslag vindt dit openen en sluiten plaats. Via een stethoscoop in het sluiten van de hartkleppen hoorbaar.
Slecht werkende hartklep
Soms ontstaat er een slecht werkende hartklep. Maar het kan ook dat meerdere hartkleppen een beschadiging oplopen. Wanneer de hartkleppen niet goed werken heeft het hart het zwaarder met het rondpompen van bloed.
Gevolgen van slecht werkende hartkleppen
Wat is het gevolg van een slecht werkende hartklep? Bij een slechte sluiting van de klep stroomt er steeds wat bloed terug, waardoor het hart vaker moet pompen om tot een normale bloedsomloop te komen. Wanneer er een vernauwing is, dus wanneer de klep niet helemaal opent, moet het hart juist veel zwaarder pompen om het bloed door de klep heen te pompen.
Doordat het hart veel harder moet werken dan normaal raakt het op termijn beschadigd. Dat is zonde want het hart hebben we juist nodig om het bloed rond te pompen. Zonder hart geen bloedsomloop, zonder bloedsomloop geen leven.
De belangrijkste symptomen
De slecht werkende hartklep symptomen, hoe herken je dit? De meest voorkomende klachten zijn duizeligheid. Dit treedt vooral bij inspanning op. Overige symptomen zijn vermoeidheid en kortademigheid. Daarnaast kun je last hebben van pijn op de borst of een onregelmatige hartslag. Doordat het bloed niet optimaal wordt rondgepompt kunnen de voeten gaan opzetten (vocht vasthouden).
Slecht werkende hartklep symptomen:
- Duizeligheid (bij inspanning)
- Vermoeidheid
- Kortademigheid
- Onregelmatige hartslag
- Pijn op de borst
- Opgezette voeten
Bekijk saturatiemeter (zuurstofgehalte zelf opmeten)
De oorzaak van een slecht werkende hartklep
Een aangeboren afwijking kan een oorzaak van een slecht werkende hartklep zijn. Dit komt bij iets minder dan 1% van alle baby’s voor. Wanneer een baby een aangeboren hartafwijking heeft dan is in 40% van de gevallen de afwijking niet al te ernstig. In 60% van de gevallen moet er een operatieve behandeling plaatsvinden.
Een andere oorzaak van een slecht werkende hartklep is een infectie. Door een ontsteking blijven er littekens achter op de hartkleppen. Deze littekens kunnen makkelijk met elkaar verkleven.
Jeugdreuma of acute reuma is ook een van de oorzaken. Daarnaast heb je nog een hartspierziekte, dit kan zomaar voor beschadiging van hartkleppen zorgen. Bij oudere mensen komt een klepafwijkig vaker voor door slijtage. Dit is een vrij normaal verschijnsel, door ouderdom slijten veel organen en functies. De meeste afwijkingen komen overigens voor in de linkerhelft van het hart.
Diagnose en behandeling
Middels echocardiografie of een MRI-scan kan de arts de diagnose slecht werkende hartklep stellen. Hierbij wordt gekeken naar de hartkamers, hoe grote bloedvaten maar ook de kroonslagaders zijn. Zo bekijkt de cardioloog hoe ernstig de hartklepafwijking is.
Een slecht werkende hartklep hoeft niet altijd klachten te veroorzaken. In dit geval is behandeling niet nodig. Wel blijft de patiënt onder regelmatige controle om de conditie van de hartkleppen in de gaten te houden.
Behandeling bij lichte klachten
Bij lichte klachten zal de arts medicijnen voorschrijven. De slecht werkende hartklep blijft bestaan maar de klachten worden minder.
Oprekken van een vernauwde hartklep
Nog een behandeling: hartkatheterisatie. Met een hartkatheterisatie wordt een vernauwde hartklep opgerekt, dit gebeurt met een soort ballonnetje.
Operatieve ingreep
Soms is een operatieve ingreep noodzakelijk. Bijvoorbeeld bij te veel lekkage door de hartkleppen of een te nauwe opening waardoor het hart het minder goed aankan. De operatie moet niet te lang op zich laten wachten, mensen met een slechte conditie of onderliggende ziekte kunnen de operatie minder goed verdragen.
Via een openhartoperatie wordt de beschadigde klep gerepareerd of in zijn geheel vervangen. Hierbij vervangt de radioloog de klep middels een kunstklep. Voor kunstkleppen worden mechanische kleppen of biologische kunstkleppen gebruikt. Biologische kleppen zijn gemaakt van dierlijk weefsel of het zijn donorkleppen van mensen.
De biologische klep is geruisloos en er hoeven geen extra medicijnen bij gebruikt worden. Wel gaat deze minder lang mee. De mechanische klep gaat lang mee, hij slijt amper. Nadeel is dat de patiënt blijvend bloedverdunnende geneesmiddelen moet gebruiken. Ook is de kans op bloedingen wat groter.
Risico van een operatie bij een slecht werkende hartklep
Iedere operatie is en blijft een risico, daarom moet de operatie het liefst zo snel mogelijk worden uitgevoerd, wanneer de patiënt nog gezond en fit is. Het overlijdenspercentage ligt tussen de 1% en 5%, tot 1 maand na de operatie geteld. De kans op complicaties na de operatie is 5 tot 10 procent.
Er is ook nog de percutane klepvervanging. Hierbij is een openhartoperatie niet nodig. Via een preek in de slagader (been of schouder) plaatst de cardioloog een nieuwe hartklep.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique