Het menselijk lichaam is erg complex. We weten veel maar niet alles over de werking van de verschillende organen en processen. Het menselijk lichaam van de vrouw & eierstokken: hier weten we gelukkig wel veel over. Ontdek alles over deze bijzondere voortplantingsorganen.
Menselijk lichaam versus dierlijk lichaam
In hoeverre verschilt een menselijk lichaam van een dierlijk lichaam? De mens behoort tot de zoogdieren. Wanneer je mensen en zoogdieren met elkaar vergelijkt dan werken veel lichamen nagenoeg hetzelfde.
Het menselijk lichaam is net als het dierlijk lichaam samengesteld uit weefsels die samen organen vormen. Een groep organen vormt weer een systeem. Er is wel een verschil tussen het menselijk lichaam van de vrouw of de man, dit verschil zit hem in de voortplantingsorganen. In dit blogartikel lees je vooral veel over de eierstokken.
Hier zitten de eierstokken
Het menselijk lichaam van de vrouw bevat twee eierstokken. Deze bevinden zich in de onderbuik, links en rechts van de baarmoeder. De eierstokken moeten niet verward worden met de eileiders. Deze liggen namelijk tussen de eierstokken en de baarmoeder. In feite zijn de eileiders de verbinding tussen deze twee.
Kun je de eierstokken voelen? Bij een aandoening van de eierstokken kun je pijnklachten voelen. Maar van buitenaf zijn de eierstokken voor een eenvoudig mens niet te voelen.
Zo groot zijn de eierstokken
Je verwacht het eigenlijk niet maar de eierstokken zijn eigenlijk best wel klein. Ze hebben elk een lengte tot 4 cm. Met betrekking tot de breedte reiken ze 1,5-2 cm. Een enkele eierstok weegt tussen de 2,5 en 7,5 g.
Functie van de eierstokken
De eierstokken bij de vrouw hebben een belangrijke rol in de voortplanting. Deze kleine organen produceren namelijk verschillende hormonen. Ook zijn hier de eicellen in opgeslagen. Overigens zijn deze eicellen al voor de geboorte van een meisje gevormd. Met het ouder worden gaan er steeds meer eicellen verloren, totdat er niets meer aanwezig is. Op dat moment wordt de vrouw onvruchtbaar (overgang/menopauze).
De eierstokken produceren drie hormonen:
- Oestrogeen
- Progesteron
- Androgenen
Ik zal hieronder wat verder ingaan op de functie van deze verschillende hormonen.
Menselijk lichaam vrouw (eierstokken): oestrogeen productie
Oestrogeen wordt ook wel het vrouwelijke hormoon genoemd hoewel mannen hier ook een kleine hoeveelheid van aanmaken. Tijdens de zwangerschap maakt op de placenta dit hormoon aan. Verder zijn het vetcellen die oestrogeen aanmaken.
Dit hormoon reguleert bij vrouwen de menstruele cyclus en de zwangerschap.
Progestreron: nog een hormoon
Het tweede hormoon dat de eierstok aanmaakt is progesteron. Dit hormoon wordt tijdens de tweede fase van de menstruele cyclus door het gele lichaam in de eierstok aangemaakt. Hierbij wordt het lichaam voorbereid op een eventuele innesteling (zwangerschap).
Kleine hoeveelheid androgenen
Mannen hebben een kleine hoeveelheid van het vrouwelijk hormoon oestrogeen in hun lichaam. Andersom is ook het geval: vrouwen hebben een kleine hoeveelheid mannelijk hormoon testosteron in hun lichaam. Dit wordt aangemaakt door de eierstokken. Het zorgt onder andere voor het verlangen om je voort te planten (om het maar even netjes te zeggen).
Van eierstokken naar eileiders
Het menselijk lichaam van de vrouw en eierstokken: heel fascinerend. In de eierstokken zitten de eicellen opgeslagen. Sommigen denken dat de eicellen worden aangemaakt maar dit klopt feitelijk niet. De eicellen zijn namelijk al voor de geboorte aanwezig.
Uiteraard zijn deze eicellen nog niet rijp. Elke 28 dagen rijpt er een nieuw eitje. Dit gebeurt natuurlijk onder invloed van hormonen. Zodra het eitje rijp is dan komt deze vrij, dit noem je ook wel de eisprong. Een grappige naam omdat de eicel daadwerkelijk een sprongetje maakt. Hij springt namelijk van eierstok naar eileider. Dit moet omdat deze twee niet aan elkaar vastzitten. Dit is dus de eerste hindernis die je eicel te gaan heeft.
Reis naar de baarmoeder
Zodra de eicel zich in een van de eileiders bevindt dan is deze vraag om bevrucht te worden. Ondertussen start de reis naar de baarmoeder. Dit kan de eicel niet zelf: thrilhaartjes in de eileiders bewegen de eicel richting de baarmoeder. Ondertussen bereidt de baarmoeder zich voor op het innesteling van de bevruchte eicel. Het baarmoederslijmvlies wordt hiervoor klaargemaakt.
Eenmaal bevrucht deelt de eicel zich snel. Na enkele dagen kan deze zich in nestelen in de baarmoederwand. Wanneer de eicel niet bevrucht is dan wordt deze samen met het dikkere baarmoederslijmvlies afgebroken en afgevoerd: de menstruatie.
Aandoeningen aan de eierstokken
Kijk je naar het menselijk lichaam van de vrouw dan zijne eierstokken erg complex. Zonder eierstokken is het niet mogelijk om zelfstandig zwanger te worden. Gelukkig werken eierstokken bij veel vrouwen is goed en staat het een normale zwangerschap niet in de weg.
Bij een aandoening aan de eierstok of aan beide eierstokken ontstaan er vruchtbaarheidsproblemen. Dit zijn de meest voorkomende aandoeningen van de eierstokken:
- Cysten op de eierstokken
- Eierstokkanker
- Eierstokontsteking
Bekende bijkomende klachten of aandoeningen zijn endometriose, menstruatieklachten, PCOS of overgangsproblemen. Stellen die langer dan 6-12 maanden zwanger proberen te worden en waarbij het niet lukt kunnen langs de huisarts. Hierbij is het belangrijk om vooraf inzicht te krijgen in de menstruele cyclus. Dit kan onder andere met de temperatuurmethode.
Bij aanhoudende onvruchtbaarheid zal de huisarts doorverwijzen naar de gynaecoloog. Deze verricht verschillende onderzoeken. Eventueel is een vruchtbaarheidsbehandeling mogelijk. Het wel even goed op de vergoeding voor dit soort behandelingen.
De zorgverzekeraar vergoedt soms beperkt of helemaal niet. Laat je je vooraf over informeren, want een vruchtbaarheidsbehandeling is erg kostbaar.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique