Ruim 1300 Nederlanders krijgt jaarlijks de diagnose maagkanker. Wist je dat een van de oorzaken een bacterie kan zijn? Het probleem met deze vorm van kanker is dat de eerste symptomen vaak laat optreden. Dit maakt het lastig om het te herkennen. Hierdoor is de prognose vaak slecht. Leven met kanker: maagkanker. Lees ook het persoonlijk verhaal van Hans, zijn vrouw kreeg de diagnose maagkanker.
Cijfers over maagkanker
In 2017 werd bij ruim 1400 patiënten maagkanker vastgesteld. In 2019 is dit met 1268 mensen iets afgenomen. In 95 % van de gevallen gaat het om adenokanker. Deze kanker ontstaat in het slijmvlies van de maag. De overige 5 % van maagkanker bestaat uit niet-klierbuisvormende tumoren.
De meeste mannelijke patiënten zijn tussen de 60 en 75 jaar oud. Wanneer je naar vrouwelijke patiënten kijkt dan zijn deze vaak ouder dan 75 jaar.
Oorzaak kanker
Wat is de oorzaak van maagkanker? Dit heeft verschillende oorzaken. Zoals een chronische ontsteking in het maagslijmvlies. Hierbij kunnen de cellen veranderen en zo maagkanker veroorzaken.
Een risicofactor is de bacterie Helicobacter pylori. Hierdoor kunnen de cellen zich sneller ongecontroleerd delen. In ontwikkelingslanden is ruim 90% van de bevolking met deze bacterie besmet. In Nederland is ongeveer 15% van de bevolking onder de 40 jaar besmet. Bij mensen vanaf 60 jaar oud is ruim 30% besmet.
Voeding speelt ook een rol in het ontstaan van maagkanker, met name grote hoeveelheden zout en weinig groente en fruit.
Rokers hebben een verhoogd risico op maagkanker, net als overmatig alcoholgebruik. In 4% van de gevallen gaat het om een erfelijke factor. Hieronder de oorzaken van maagkanker nog eens op een rij:
- Chronische ontsteking in het maagslijmvlies
- De bacterie Helicobacter pylori
- Roken
- Overmatig alcoholgebruik
- Erfelijkheid
Symptomen maagkanker
Het herkennen van maagkanker is belangrijk. Er treden verschillende symptomen op, bijvoorbeeld een vol gevoel in de buik. Ook minder eetlust is een van de bekende symptomen van maagkanker. Als gevolg hiervan ontstaat gewichtsverlies. Maar gewichtsverlies ontstaat ook in een vergevorderd stadium/ bij uitzaaiingen.
Misselijkheid en overgeven, ook weer een van de veelvoorkomende klachten. Tijdens het eten kan er maagpijn ontstaan. Wanneer de kanker zich heeft uitgezaaid, dan merk je soms harde gezwollen lymfeklieren bij het sleutelbeen op. De galwegen kunnen afgesloten raken, hierdoor ontstaat makkelijk geelzucht. De meeste klachten komen ook voor bij maagzweren en andere aandoeningen aan de maag, daardoor is het lastig te ontdekken of het om maagkanker gaat.
Symptomen maagkanker:
- Een vol gevoel
- Verminderde eetlust
- Gewichtsverlies
- Misselijkheid en overgeven
- Maagpijn na het eten
- Gezwollen lymfeklieren
- Geelzucht
Behandeling van maagkanker
Bij maagkanker speelt de mate waarin de kanker voorkomt een rol bij de behandeling. De behandeling van maagkanker kan middels een operatie, chemokuur of bestraling. Hieronder de behandelingen apart beschreven.
Operatie
Afhankelijk van hoe groot de tumor is wordt een deel van de maagbekleding operatief verwijderd. Operatie is vaak moeilijk bij patiënten met maagkanker omdat de ziekte te laat wordt ontdekt.
Chemokuur
Een chemokuur is vaak bedoeld ter verlichting van klachten bij mensen met uitzaaiingen. Maar het kan ook een behandeling op zich zijn. Door de chemokuur worden kankercellen vergiftigd en zullen verschrompelen of afsterven. Gezonde cellen worden ook aangetast maar kunnen veel beter herstellen.
Een behandeling middels chemokuur brengt bijwerkingen met zich mee. Dit zijn vermoeidheid, misselijkheid, braken, verminderde eetlust en haaruitval.
Bestraling
Bij bestraling wordt gebruik gemaakt van radiostraling. Dit kan als losstaande behandeling maar ook in combinatie met een operatie of chemokuur. Daarnaast is radiostraling soms bedoeld ter verlichting van klachten bij ongeneeslijke maagkanker.
Een uitwendige bestraling bestaat uit het opwekken van elektronenstraling. Dit wordt op de tumor gericht waardoor kankercellen schade oplopen. Ook de gezonde omliggende cellen worden aangetast maar kunnen doorgaans goed herstellen.
Bestraling heeft net als een chemokuur een aantal bijwerkingen. Denk aan vermoeidheid, misselijkheid en braken, minder eetlust en uitval van haren.
Prognose maagkanker – overleving
Overleef ik maagkanker of hoe lang heb ik nog te leven? Veel patiënten willen de prognose weten. Dit is lastig want het hangt helemaal af van het moment waarop maagkanker wordt ontdekt. Maar ook hoe groot de tumor is en of er sprake is van uitzaaiingen. Omdat maagkanker vaak laat wordt ontdekt is de prognose niet zo heel goed.
Na diagnose en behandeling is 20-23% van de patiënten na vijf jaar nog in leven. Het eerste jaar na diagnose is nog ongeveer 46% in leven.
Deze cijfers hangen ook een beetje van het stadium van maagkanker af. Zit je in stadium 1 dan leeft 67% van de patiënten na vijf jaar nodig. Bij stadium 4 is dit slechts 1% van de patiënten.
Lezen: boeken over kanker
Persoonlijk verhaal – de vrouw van Hans kreeg maagkanker
Hans (70) heeft zijn vrouw verloren aan maagkanker. Het is nu tien jaar geleden. Hans wil graag vertellen over zijn vrouw en de tijd die ze nog samen hadden:
“Gerda was een vrolijke vrouw, ik hield zoveel van haar. We deden ook heel veel samen. Gingen samen uit eten, of naar pretparken met onze kleinkinderen. Op een vrijdagavond gingen we lekker uit eten in Duitsland. Het smaakte goed. De dag daarop voelde Gerda zich niet lekker, ze had buikpijn en was ziek. Dat kwam natuurlijk door dat eten van gisteren, dachten we meteen.
Op zondag werd Gerda nog zieker. Ze lag de hele dag in bed, moest overgeven, het ging heel slecht met haar. Toen besloten we de huisarts te bellen. De huisarts stuurde ons door naar het ziekenhuis. Gerda kreeg heel veel onderzoeken.
En toen bleek ze maagkanker te hebben, met uitzaaiingen. Gerda bleef in het ziekenhuis en is daar ook nooit meer uitgekomen. Ze kreeg een chemokuur, ze werd kaal. Vreselijk vond ze dat. Ik kocht een pruik voor haar, die ze droeg. Drie weken na de diagnose, was Gerda stervende. Iedereen kwam afscheid nemen van haar.
Ik ben tot aan de laatste minuut bij Gerda gebleven. Ze heeft niet veel geleden. Ze kreeg pijnstillers en later morfine. Gerda wilde niet dood, ze zei steeds dat het nog veel te vroeg was. Ze was pas 58. Dat deed mij pijn, haar wil om te leven en haar ziekte die dat niet toestond. Zonder Gerda is mijn leven leeg en eenzaam.”
Hans heeft het verlies van zijn vrouw Gerda nooit kunnen vergeten. Een week nadat Hans zijn verhaal had geschreven, is Hans plotseling overleden. Hans werd 70 jaar oud. Hans en Gerda waren twee sociale, vriendelijke en vrolijke mensen, die van het leven konden genieten. Ze lieten twee kinderen en drie kleinkinderen achter.
Dit verhaal is gepubliceerd met goedkeuring van de familie van Gerda en Hans.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique