In Nederland krijgen 60.000 mensen per jaar met huidkanker te maken. Dat is fors meer dan pakweg 10 jaar geleden. Er zijn drie typen huidkanker, de grootste oorzaak hiervan is Uv-straling door zonlicht. Symptomen zijn vaak goed herkenbaar, toch is het belangrijk om snel een behandeling te starten. Lees alles over leven met huidkanker.
Typen huidkanker
Jaarlijks krijgen 60.000 mensen in Nederland huidkanker. In 2009 waren dit er nog 36.000. Hieraan is te zien dat het aantal mensen met huidkanker fors is toegenomen. Dit heeft te maken met overmatige blootstelling aan zonlicht maar ook overmatig gebruik van de zonnebank.
Huidkanker kent drie verschillende vormen:
Basaalcelkanker
Deze vorm kanker komt het meest voor en ontstaat uit de cellen van de opperhuid. Het is zelden dat deze vorm van kanker uitzaait. Van basaalcelkanker zijn weer 5 verschillende typen bekend.
Plaveiselcelkanker
Samen met basaalcelkanker vormen deze twee vormen 90 procent van alle huidkankers. Plaveiselkanker staat meer bekend onder de naam plaveiselcelcarcinoom. Het ontstaat op de plekken op de huid die jarenlang veel zonlicht hebben gehad. Plaveiselcelcarcinoom zaait wel vaak uit naar andere delen van het lichaam.
Melanoom
Deze huidkanker ontstaat uit de pigmentcellen en vormt 10 % van alle huidkankers. Helaas is deze vorm van huidkanker agressief en zaait vrijwel altijd uit naar andere delen van het lichaam.
Oorzaak huidkanker
Wat is de oorzaak van huidkanker? In 85% van de gevallen ontstaat huidkanker door zonlicht. Vooral mensen die veel met zonlicht in aanraking komen of de zonnebank nemen lopen meer risico. Hier gaan echter vele jaren overheen.
Mensen met een lichte huidskleur moeten extra goed opletten. Ze verbranden sneller door zonlicht en hebben een verhoogd risico op het ontstaan van huidkanker. Dit geldt al helemaal voor mensen met een lichte huid en rood of blond haar. Het is voor iedereen belangrijk om een goede zonnebrand te gebruiken. Bij verhoogd risico moet je zonnebrandbeschermingsfactor 50 smeren.
Bekijk zonnebrand beschermingsfactor 50
Word je snel bruin door zonlicht? In principe is deze bruine kleur een teken van huidschade. Maar ook een teken dat het lichaam extra pigment aanmaakt om de huid te beschermen. Deze natuurlijke bescherming zorgt ervoor dat zich minder snel huidkanker ontwikkelt.
Het is ook opletten met de aanwezigheid van veel moedervlekken. Deze verhogen namelijk ook het risico op het ontstaan van huidkanker. Er is namelijk een duidelijk verschil tussen het aantal mensen met huidkanker die wel of geen moedervlekken hebben.
Symptomen van huidkanker
Vooral voor mensen met veel moedervlekken of een erg lichte huid is het belangrijk de huid regelmatig te controleren. Iedere verandering aan een moedervlek moet nader onderzocht worden.
Veranderingen kunnen zijn: de vorm van de moedervlek die verandert van rond naar een andere vorm, zoals ovaal. De randen van de moedervlek kunnen rafelig worden. De moedervlek kan groter worden of donkerder van kleur. Op de huid kunnen ook wondjes ontstaan die niet willen genezen. Er kan een nieuwe vlek ontstaan, die kan jeuken of schilferen. Ook een bloedende vlek komt voor.
De symptomen van huidkanker zijn:
- Moedervlek verandert van kleur
- Jeukende moedervlek
- Bloedende moedervlek
- Korstje of zweertje op een moedervlek
- Bleekroze afwijking met in het midden een witte schilferende plek
- Een bleek en glanzend bultje
- Stevige rode knobbel die kan bloeden
- Een wondje dat niet geneest
- Andere veranderingen op de huid
Behandeling: alle behandelmethoden
Leven met huidkanker, het is niet makkelijk. Gelukkig zijn er verschillende behandelmethoden. Welke behandeling wordt toegepast hangt af van het type huidkanker.
Bij een lichte vorm van huidkanker wordt aldara crème gebruikt. Dit is een vrij nieuwe behandeling en bestaat uit een crème die de patiënt gedurende zes tot twaalf weken zelf moet opbrengen op de aangedane huid. De kans op genezing is hierbij 80-95 procent. Het lichaam ruimt de kanker hierdoor van binnenuit op.
Lichttherapie: een bepaalde crème wordt op de huid aangebracht die ervoor zorgt dat er een bepaalde stof in de tumor wordt gevormd. Er wordt vervolgens een sterk rood licht op de tumor gericht. Hierdoor ontbrandt de tumor.
Operatie bij huidkanker
Een operatie bij huidkanker wordt toegepast wanneer het om een grote tumor gaat. Of wanneer de kans op uitzaaiingen aanwezig is. Bij een operatie wordt de tumor in zijn geheel verwijderd. Vaak ontstaat er een litteken. Wanneer dit in het gezicht is kan dit voor cosmetische problemen zorgen.
Behandeling middels chemotherapie
Chemotherapie wordt ook wel toegepast. Een chemokuur bestaat uit een serie chemisch bewerkte medicijnen, met als doel de kankercellen te vergiftigen. Ook gezonde cellen worden hierdoor aangetast, maar herstellen doorgaans weer.
Bij chemotherapie treden er wel een aantal bijwerkingen op. De bekendste bijwerkingen zijn vermoeidheid en misselijkheid. Daarnaast ontstaat er vaak haaruitval. Dit is in sommige gevallen te voorkomen maar geeft geen garantie dat het haar helemaal niet uitvalt. Gelukkig groeit het haar later weer aan.
Behandeling met bestraling
Huidkanker behandeling: er is ook nog bestraling. Soms wordt het in combinatie met een operatie toegepast. Ook is het mogelijk om bestraling als losstaande behandeling uit te voeren.
Bij uitwendige bestraling wordt een elektronenstraling opgewekt. Deze wordt op de tumor gericht, waarbij de straling schade aanricht bij de kankercellen. Kankercellen kunnen zich niet makkelijk herstellen en zullen doorgaans afsterven. Gezonde omliggende cellen worden ook aangetast. Verschil is dat de gezonde cellen sneller zullen herstellen. Aan de andere kant kunnen kankercellen niet zo snel herstellen en zullen afsterven.
Ook een behandeling met bestraling geeft bijwerkingen. De meest voorkomende bijwerkingen zijn vermoeidheid, een verminderde eetlust, misselijkheid en haaruitval.
Leven met huidkanker: overleving
Hoeveel patiënten met huidkanker overleven? Dit hangt van het type kanker af en wanneer dit ontdekt wordt. Hoe eerder de ontdekking en behandeling, hoe groter de overlevingskans.
Melanoom
- Bij zeer vroegtijdige ontdekking: 99%
- In een gevorderd stadium: 55-85%
- In een vergevorderd stadium: 5-10%
Andere vormen van huidkanker
- Vrouwen: 80-90%
- Mannen: 60-70%
Let op: de cijfers zijn gemiddelden en er kunnen geen rechten aan ontleend worden. De behandelende arts kan hier meer over vertellen.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique