Bij diepe wonden of fistels is irrigatie wond belangrijk. Dit wordt ook wel wondbehandeling of wondspoeling genoemd. Dankzij irrigatie blijft de wond gezond zonder aanwezigheid van ziekteverwekkende bacteriën. Ook verwijdert het dood weefsel.
In het kort
- Irrigatie wond wordt vaak toegepast bij de grote wonden of fistels
- De arts schrijft een wondspoelmiddel voor
- Dankzij het spoelen van de wond geneest deze sneller, zonder infecties achter te laten
Omschrijving irrigatie wond
Het woord irrigatie staat in het dagelijkse leven voor het toevoegen van water aan landbouwgewassen. Er wordt dus gebruik gemaakt van een zogenaamde spoeling. Irrigatie wond betekent in feite hetzelfde: het spoelen van de wond. Dit gebeurt met water of een speciaal wondspoelmiddel of wondspoelvloeistof.
Waarom de wond spoelen?
Het spoelen van de wond heeft een aantal belangrijke doelen:
- Zichtbare verontreiniging wegspoelen
- Dood weefsel losmaken
- Afscheiding verwijderen
- Weren van ziekteverwekkende bacteriën
- Goede vochtbalans in de wond
- Losweken van vastklevend verband
Wondbehandeling is gericht op het creëren van een gezonde wond, zodat deze optimaal kan genezen. Dit gledt ook voor fistels (pijpzweer).
De wond met kraanwater spoelen
Irrigatie wond of het reinigen van de wond kan met kraanwater op lichaamstemperatuur. Het is hierbij belangrijk dat de kraan flink doorstroomt. Eventueel kan gebruik worden gemaakt van fysiologisch zout. Een voordeel van een fysiologische zoutoplossing is dat het minder in de wond prikt. Dit is vooral bij kleine kinderen een stuk prettiger.
Bij irrigatie wond met kraanwater moet zo min mogelijk druk op de wond worden gezet. Bij voorkeur wordt de wondspoeling dan ook onder de douche uitgevoerd. Na het spoelen is het belangrijk de wondranden met een droog en steriel gaasje droog te deppen. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van Non Woven kompressen voor eenmalig gebruik. Deze hebben een optimale absorptie en pluizen niet. Bovendien zijn deze gaasjes ook nog eens voordelig geprijsd.
Bekijk de Non Woven kompressen
Zolang de wond schoon is of er geen infectie aanwezig is, hoeven er ook geen anti septische middelen worden ingezet.
Irrigatie wond met wondspoelvloeistof
Wondspoelvloeistof is een steriele vloeistof voor het spoelen en reinigen van grote, moeilijk genezende en geïnfecteerde wonden. Het zorgt voor een goede vochtbalans in de wond, weert micro-organismen en bacteriën en stimuleert de wondgenezing. Irrigatie wond met anti septische spoelvloeistof gebeurt in principe door de behandelende arts. Het kan ook dat de arts een wondspoelvloeistof voorschrijft, die de patiënt regelmatig zelf gebruikt.
Wondbehandeling en genezing
Wondbehandeling geschiedt volgens het TIME model. Hierbij is het van belang dat ziekteverwekkende bacteriën en dood weefsel niet aanwezig zijn. Voor een snelle genezing is een goede doorbloeding belangrijk. Er is weinig wondvocht aanwezig. De arts of chirurg zal dood weefsel zoveel mogelijk verwijderen soms.
Is madentherapie nodig, dit wordt vaker bij open wonden met afgestorven weefsel toegepast. Maden van de goudvlieg voeden zich met het afgestorven weefsel en laten hierbij de gezonde huid intact. Bij madentherapie worden de maden los of in speciale zakjes op de wond geplaatst. De therapie slaat vaak goed aan: in 70% van de gevallen geneest de wond uitstekend.
Bij een infectie of ontsteking wordt de wond altijd gespoeld met antibacteriële vloeistof of behandeld met een antiseptisch middel. Wondranden mogen niet uitdrogen, daarom is een goede vochtbalans onmisbaar. Uiteraard mag de wond ook niet te vochtig zijn.
Bij een goede wondverzorging verloopt het genezingsproces goed. Vanuit het midden van de wond ontstaat er granulatieweefsel: de opvulling van de wond. De wondranden zullen zich uiteindelijk sluiten. Bij grote wonden blijft er een litteken achter.
Afdekken van de wond
Naast irrigatie wond speelt ook het afdekken van de wond een belangrijke rol. Bij vochtige wondgenezing is de huid beter in staat om zich te vernieuwen, dit vermindert de kans op littekens. Vochtige wondbehandeling wordt dan ook steeds meer toegepast.
Bij kleine wondjes is het aan te raden om gebruik te maken van de Hansaplast snelle wondgenezing pleisters. Deze versnellen de wondgenezing tot 50%, absorbeert het wondvocht maar houdt de wond wel vochtig. Patiënten ervaren zichtbaar minder littekenvorming.
Het afdekken van grote wonden gebeurt met speciaal wondverband. Het is hierbij belangrijk dat vastzittend wondverband eerst los wordt geweekt. Het lostrekken van droog wondverband kan de huid ernstig beschadigen. Na het losweken is het aan te bevelen om de wond eerst droog te deppen en te verzorgen, voordat er nieuw verband wordt aangebracht.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique