Granulatieweefsel is het weefsel dat ontstaat tijdens wondgenezing. Het wond defect wordt als het ware hiermee opgevuld. Te snelle groei van granulatieweefsel kan er wildvlees ontstaan. Soms is er sprake van Geel beslag of een infectie van dit weefsel (geïnfecteerde wond).
In het kort
- Granulatieweefsel ontstaat vanuit celrijk bindweefsel
- Het is de opvulling van een wond
- Soms ontstaat er een geel beslag of een wondinfectie
Omschrijving van granulatieweefsel
Een wond ontstaat als gevolg van snijden, schaven, krabben of een andere oorzaak. De huid raakt beschadigd. Hierdoor treedt er een bloeding op. Dit is goed, omdat de bloeding de wond schoonspoelt. Op deze manier worden vuil en schadelijke bacteriën weggespoeld.
Het lichaam is in staat om kleine bloedingen te stelpen. Dit gebeurt dankzij het stollingsproces (bloedstolling). In het stolsel vormen zich fibrinedraden die de randen van de wond met elkaar verbinden. Bij indroging van dit netwerk ontstaat er een korst, die de wond afdekt van de buitenwereld. Onder die korst vindt de genezing plaats.
De wond begint zich op te vullen met vaatrijk bindweefsel. Dit vindt vanaf de bodem van de wond plaats. Dit weefsel noemen we granulatieweefsel.
Samenstelling van granulatieweefsel
Het granulatieweefsel is vaatrijk en celrijk. Het weefsel bestaat uit nieuwe bindweefselcellen. De eerste laag ziet er rood en vochtig uit. Ook heeft het nogal een korrelige structuur, vandaar de benaming granulatieweefsel (granulaat is korrelig).
Er blijft nieuw graduatie weefsel ontstaan, net zolang totdat de wond gevuld is. Hierna groeit er huidepitheel overheen. Dit sluit de wond definitief af. Ondertussen wordt het granulatieweefsel rijker aan collagene vezels. Het verschrompelt en zal in sommige gevallen een litteken achterlaten.
Bekijk wondverzorging producten
Ontstaan van wild vlees
Het kan voorkomen dat het granulatieweefsel te snel groeit. In dit geval ontstaat er wild vlees. Dit is niet ernstig maar ziet er vooral ontsierend uit. Ook kan het klachten van jeuk veroorzaken. Soms is wild vlees erg gevoelig bij aanraking.
Mocht wild vlees problemen met zich meebrengen, dan is het mogelijk om dit door een arts te laten verwijderen. Het is niet aan te raden om dit zelf te doen: dit vergroot de kans op infecties. Wanneer wild vlees zich op een zichtbare plek bevindt, kan er eventueel een cosmetische behandeling plaatsvinden.
Granulatieweefsel geel beslag
Soms is er sprake van granulatieweefsel geel beslag. Dit noemen we ook wel een gele wond, waarbij het wondbed bedekt is met een gele laag. Dit wordt gevormd door necrose of fibrine.
Necrose is het plaatselijk afsterven van weefsel. Het is het eindstadium van de celdood. Fibrine is weer iets anders. Het gaat hier om een bloedstollingseiwit dat zich in het bloedplasma bevindt. Het speelt een belangrijke rol bij de wondgenezing en bloedstolling.
Wat de oorzaak ook is, een gele wond met geel beslag bestaat uit een taaie laag. Deze laag moet verwijderd worden om ervoor te zorgen dat de wond op een normale manier kan genezen.
Het is bij granulatieweefsel geel beslag ook belangrijk om te kijken of de wond droog of nat (vochtig) is. Het doel van de behandeling is het verwijderen van het geel beslag en het voorkomen of bestrijden van infecties. Bij een vochtige wond is het ook nog eens belangrijk om overmatig wondvocht te absorberen.
Infectie van de wond (wondinfectie)
Bij een wondinfectie is een ziekmakend micro-organismen de oorzaak (vaak een bacterie). Er kan al direct sprake zijn van een infectie, of een secundaire infectie. In dit laatste geval komen de bacteriën in een later stadium in de wond terecht. Dit gebeurt vooral wanneer de wond niet goed is afgesloten, bijvoorbeeld door het afkrabben van het korstje. Er ontstaat dan een open verbinding met de buitenwereld. Hierdoor kunnen bacteriën gemakkelijker in de wond terechtkomen.
Een wondinfectie kenmerkt zich door een veranderende kleur van de wond, warmte, pijn en vaak abnormaal granulatieweefsel. Typische symptomen pijn en zwelling.
Een wondinfectie komt vaker voor bij patiënten met een zwak immuunsysteem. Ook een slechte bloedcirculatie kan de oorzaak van een wondinfectie zijn. Dit wordt gezien bij diabetes mellitus, obesitas, spataderen en de ziekte van Raynaud. Daarnaast speelt voeding een belangrijke rol. Ondervoeding leidt tot een tekort aan belangrijke vitaminen mineralen en bouwstenen. Dit verhoogt het risico op een wondinfectie.
Bij een wondinfectie is hygiëne erg belangrijk. Met een goede wondverzorging is het mogelijk om de infectie sneller te bestrijden, maar ook te voorkomen. Daarnaast zal het soms nodig zijn om granulatieweefsel of pus te verwijderen. Antibiotica doodt aanwezige bacteriën. Het is hierbij belangrijk dat de medicijnen volgens voorschrift worden ingenomen.
Granulatieweefsel bij een stoma
Een stoma is een niet-natuurlijke open verbinding tussen het lichaam en de buitenwereld. Een darmstoma is bedoeld om de ontlasting via deze opening het lichaam te verlaten. Ditzelfde geldt ook voor een urinestoma (urine).
In sommige gevallen ontstaat er granulatieweefsel rondom de stoma. Is dit in overmatige vorm, dan wordt het ook wel granulomen genoemd. Er zijn dan bolletjes wild vlees rondom de stoma zichtbaar. Nadeel is dat de stoma niet meer goed bevestigd kan worden. De oplossing is het aanstippen met nitraat. Hierdoor verdwijnen de bolletjes wild vlees. Het is af te raden om zelf in het wild vlees te snijden: dit verhoogt het risico op infecties.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique