Geboortegezwel – caput succedaneum

Een geboorte gezwel is een tijdelijke zwelling op het hoofd van een baby Het ontstaat tijdens de geboorte. Gelukkig is dit geen zorgwekkende situatie The en gaat het hier om een onschuldig gezwel. Dit verdwijnt vanzelf. In dit artikel meer informatie over geboortegezwellen, hoe ze ontstaan en wat de prognose is.

Benaming geboorte gezwel

Het staat bekend onder de naam geboortegezwel (geboorte gezwel of zwelling). De Latijnse benaming is caput succedaneum. Caput betekent hoofd. Terwijl succedaneum afgietsel betekent. Er zijn verschillende soorten van dit soort zwellingen. Deze kan zich op verschillende plaatsen op het hoofd bevinden.

Hoe ziet een geboorte gezwel eruit?

Een geboorte gezwel komt vaker bij pasgeborenen voor. Het wordt even vaak bij jongens als bij meisjes gezien. Er zijn drie typen geboortegezwellen, die allen een andere benaming hebben:

  • Caput succedaneum: geboortegezwel aan de achterkant van het hoofd
  • Cefaal hematoom: geboortegezwel gevuld met bloed, ontstaat in de eerste uren na de geboorte
  • Subgaleale bloeding: een zeldzame bloeding tussen het botvlies en de peesplaat van de voorhoofdspieren

 In dit artikel gaan we verder in op het geboortegezwel caput succedaneum

Oorzaken geboorte gezwel: waardoor ontstaat het?

Een geboortegezwel is niet vreemd en komt vaker voor. Tijdens de bevalling moet het kinderhoofd door het smalle baringskanaal. Bij een normale bevalling gaat het hoofd voorop. Hierbij kan zich vocht ophopen. Dit gebeurt op het gedeelte van het kinderhoofd dat door de smalle passage gaat.

Een geboortegezwel is dus het gevolg van druk op het hoofdje. Het ontstaat voornamelijk in het laatste gedeelte van het geboortekanaal. Het vocht dat zich onder de huid ophoopt, is niet ernstig.

Symptomen geboortegezwel: zo ziet deze zwelling eruit

Hoe herken je een geboortegezwel? Meestal bevindt dit geboortegezwel zich op het achterhoofd van de pasgeborene. Dit komt omdat de meeste baby’s een houding hebben, waarbij het achterhoofd als eerste door het geboortekanaal gaat. Het geboortegezwel is direct na de geboorte zichtbaar. Hij voelt zacht en elastisch aan. Bij indrukken van het geboortegezwel veert de huid weer snel terug.

Het is belangrijk om een geboortegezwel goed in de gaten te houden. Het is namelijk niet de bedoeling dat het geboortegezwel groter wordt. Gebeurt dit wel, dan heeft dit een andere oorzaak. In dit geval is medisch onderzoek noodzakelijk.

Caput succedaneum bij vacuümbevalling

Bij een vacuümbevalling wordt gebruik gemaakt van een vacuümpomp of verlostang. Hierbij is de kans op het ontstaan van een geboortegezwel een stuk groter. Is er een zwelling met vocht zichtbaar, maar dit kan ook om een vulling van bloed gaan. Dit ontstaat namelijk als gevolg van de vacuümpomp, die aan het babyhoofdje zuigt. Hierdoor kunnen er een paar kleine bloedvaatjes scheuren. We spreken dan niet meer van een caput succedaneum maar van een cefaal hematoom.

De zwelling verdwijnt vanzelf

In normale gevallen verdwijnt dit geboortegezwel vanzelf. Vaak is deze 24 uur na de geboorte niet meer zichtbaar. Het kan echter tot drie dagen duren voordat het geboortegezwel verdwijnt. Zijn er blauwe of rode plekjes op de huid zichtbaar, dan duurt het langer voordat deze plekken verdwijnen. Gemiddeld gezien vertoont de huid na drie tot zeven dagen geen rode of blauwe plekken meer.

Het vervelende is dat een geboortezwelling de baby een ander uiterlijk geeft. Het hoofd ziet er vaak puntig uit. Dit is natuurlijk niet zo mooi bij het maken van geboortefoto’s. Dit kan natuurlijk gemaskeerd worden met een babymutsje. Er zijn een aantal zeer leuke babymutsjes verkrijgbaar.

Voordeel is dat het babymutsje het hoofdje goed warm houdt. Belangrijk, omdat pasgeboren baby’s moeite hebben om hun lichaamstemperatuur te reguleren. Het dragen van een mutsje zal dan ook vaak aangeraden worden.

Bekijk de best verkochte babymutsjes

Krijgen ouders opmerkingen over het punthoofd of het geboortegezwel, dan is het beter om direct uit te leggen waardoor dit ontstaan is. Na enkele dagen is dit gezwel niet meer zichtbaar.

Wanneer het geboortegezwel niet verdwijnt

Soms komt het voor dat het geboorte gezwel niet verdwijnt. Na drie dagen is deze zwelling nog steeds zichtbaar. Wat te doen wanneer het geboorte gezwel niet verdwijnt? Er zal dan eerst een diagnose gesteld moeten worden. Hierbij is het belangrijk om te kijken of het daadwerkelijk om een caput succedaneum gaat. Is dit niet het geval, dan volgt verder onderzoek.

Middels een echo onderzoek bekijkt de arts of het vocht zich onder de huid of onder het botvlies heeft opgehoopt. Een echo is ongevaarlijk voor het jonge kind. Daarnaast is het niet pijnlijk en duurt het maar kort.

Vervolgonderzoek – een MRI scan bij baby

In sommige gevallen is vervolgonderzoek noodzakelijk. Dit gebeurt middels een MRI-scan. Dit is de afkorting van magnetic resonance imaging. Het geeft een nauwkeurig beeld van het hoofd. Een MRI scan werkt met een sterke magneet en radiogolven. Deze wekken bepaalde signalen in het lichaam op.

Nadeel van een MRI-scan is dat de baby hier stil bij moet liggen. Ook duurt het onderzoek vrij lang. Daarom wordt baby in veel gevallen onder narcose gebracht. De voor- en nadelen van een MRI scan worden van tevoren zorgvuldig afgewogen. Het is echter wel belangrijk om de oorzaak van een zwelling aan het babyhoofd op te sporen.

Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique