De coronacrisis gaat niemand in de koude kleren zitten. Een burn-out door corona komt helaas vaker voor dan je denkt. Tijdelijk of blijvend verlies van werk maar ook een grotere werkdruk, dit leidt tot stress. Heb je een burn-out door corona? Wanneer je op tijd ingrijpt kun je hier nog iets aan doen. Zo voorkom je dat je straks maandenlang noodgedwongen thuis zit.
Het effect van corona op je gezondheid
Bij de eerste uitbraak van het coronavirus werd er nog wat lacherig om gedaan. Inmiddels is duidelijk dat dit virus de gezondheid ernstig aan kan tasten. Het legt een grote druk op de zorg, maar ook op andere beroepen.
Tijdens de lockdown moesten veel zaken hun deuren sluiten. De horeca en de evenementenbranche waren de eerste slachtoffers, hierna volgden andere bedrijven. Dankzij overheidssteun worden veel bedrijven overeind gehouden, maar vroeg of laat zullen ze toch omvallen. Voor werknemers neemt dit veel stress met zich mee. Heb ik straks nog wel een baan? Hoe zit het met loonstijgingen, gaat dat nog wel door?
Ook ondernemers maken zich grote zorgen, ze zien hun omzet flink terugzakken. Dat al deze zaken effect heeft op de mentale gezondheid is eigenlijk helemaal niet vreemd. Een burn-out door corona komt dan ook redelijk vaak voor. Het probleem is dat je met een burn-out lange tijd uit de running bent.
Zo ontstaat een burn-out
Benieuwd hoe een burn-out door corona precies ontstaat? Een burn-out heeft altijd met langdurige en grote stress te maken. Door de coronacrisis kun je veel stress ervaren:
- Geen werk meer
- Lange tijd thuis zitten
- Weinig inkomen
- Financiële problemen
- Gemis van sociale contacten
- Weinig beweging
Zit je door corona veel thuis, dan ontstaan er al snel spanningen. Relatieproblemen, geruzie met de kinderen maar ook het verwateren van vriendschappen. Al deze zaken zorgen ervoor dat je stress ervaart. Daar komt ook nog eens het ontbreken van werk en weinig inkomen bij kijken. Zo raak je in een vicieuze cirkel waar je niet makkelijk uitkomt.
Wanneer stress niet verdwijnt bouw je steeds meer spanningen op. Het is moeilijk om hiermee om te gaan, al helemaal wanneer je door corona met niemand hierover kan praten. Op de lange duur ontstaat er een burn-out, maar dan heb je echt al een tijd de eerste signalen genegeerd.
Stress herkennen
Hoe weet je of je stress hebt? Dit gaat gepaard met een aantal symptomen. Bij stress krijg je last van hoofdpijn, maagklachten en duizelingen. Ook merk je dat je hartslag of ademhaling versneld is. Bij ernstige stress ga je trillen, ervaar je misselijkheid en verhoogt de bloeddruk. Andere symptomen van stress zijn:
- Vermoeidheid
- Slaapproblemen
- Overmatig transpireren
- Verminderde concentratie
- Prikkelbaar
- Angst of boosheid
Van stress naar overspannenheid naar burn-out
Negeer je de eerste symptomen van stress, dan leidt dit tot overspannenheid. Zowel stress als overspannenheid zijn vrij eenvoudig terug te draaien. Dit zijn de symptomen van overspannenheid:
- Alle symptomen van stress
- Veel piekeren
- Niet tegen drukte kunnen
- Snel boos of geïrriteerd
- Oververmoeidheid
- Geheugenproblemen
Je hebt het idee dat je geen grip op de situatie hebt. Ook lukt het niet om je dagelijkse taken goed uit te voeren. Het herstellen van overspannenheid neemt enkele weken tot maanden in beslag.
Doe je niks aan overspannenheid, dan gaat dit over in een burn-out. De klachten zijn nu een stuk ernstiger:
- Alle symptomen van stress en overspannenheid
- Niet meer kunnen werken
- Geen behoefte aan sociale contacten
- Gevoel van machteloosheid
- Opgejaagd gevoel
Burn-out door corona, hoe vaak komt dat voor?
Je kunt je afvragen hoe vaak een burn-out door corona ontstaat. Helaas is dit vaker dan je denkt. Ruim 4 miljoen Nederlanders ervaren begin 2021 stress als gevolg van de coronacrisis. Hiervan zal ruim de helft na een half jaar een burn-out oplopen. Dit zijn 2 tot 3 keer zoveel burn-out patiënten als normaal.
De gevolgen van een burn-out: schade aan de hersenen
Helaas kan een burn-out blijvende schade aan de hersenen aanrichten. Dit komt omdat er eiwitafzetting in de hersenen plaats vindt. Hoe dit precies werkt weten onderzoekers nog niet maar het schijnt dat dit tot een blijvende schade lijdt. Die schade is helaas niet terug te draaien.
Een burn-out zelf aanpakken
Of je nu een burn-out door corona of een andere oorzaak krijgt: er zijn zaken die je zelf kunt doen. Tijdens de coronacrisis is het heel verleidelijk om de hele dag op de bank te hangen. Een zak chips, een fles cola en Netflix, dat zijn de ingrediënten voor een beginnende burn-out. Terwijl het juist zo belangrijk is om goed te eten, sociale contacten te onderhouden en te sporten.
Natuurlijk is dit niet makkelijk wanneer alle bedrijven in lockdown zijn. Toch is het niet onmogelijk. Gezond eten kan iedereen, supermarkten zijn gewoon open. Sporten kan misschien niet in de sportschool maar een dagelijkse wandeling of een rondje fietsen doet ook al wonderen. Sociale contacten onderhouden is dankzij het internet een stuk makkelijker dan vroeger.
Ook doen: spontaan iemand opbellen. We zijn tegenwoordig zo gefocust op social media dat we vergeten om iemand te vragen hoe het écht met hem of haar gaat. Terwijl een telefoontje veel meer ontspanning met zich meebrengt dan urenlang op social media rondhangen.
Boeken over burn-out lezen
Heb je een burn-out, dan zit je misschien niet te wachten om hierover te lezen. Terwijl boeken over dit onderwerp juist tot goede inzichten leiden. Je leest hoe anderen het aanpakken, wat ze mee hebben gemaakt en/ of hoe je zelf met een burn-out aan de slag gaat. Een echte aanrader is het boek van Wim Hof, maar ook het boek Fokking druk brengt verandering in je leven.
Dankzij dit soort boeken kun je heel veel zelf doen. Blijf je met een burn-out door corona zitten, schakel dan hulp in. Vaak kan dit via de huisarts, deze zal eventueel doorverwijzen. Het is ook mogelijk om op eigen houtje hulp in te schakelen. Denk hierbij aan een psycholoog, therapeut of ondernemerscoach. Bedenk wel dat je, wanneer je zelf (particuliere) hulp inschakelt, soms de kosten zelf moet betalen. Vraag daarom vooraf naar eventuele vergoedingen bij de zorgverzekeraar.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique