Buikkrampen of buikpijn tijdens de zwangerschap kan verschillende oorzaken hebben. In veel gevallen is buikpijn onschuldig, gelukkig maar. Soms is er toch sprake van een ernstige aandoening en is behandeling nodig. Krampen of pijn voel je in de onderbuik of bovenbuik. Ontdek alle oorzaken, symptomen en welke behandelingen er zijn.
Buikpijn of buikkramp
Buikpijn is een algemene benaming en kan overal in de buik voorkomen. Bij buikkramp ontstaat er een krampachtige pijn, vaak kortdurend. Krampen kunnen echter wel weer terugkeren. Buikpijn is soms continu aanwezig. Hieronder de meest voorkomende oorzaken van buikpijn tijdens de zwangerschap (ook buikkrampen).
Buikkramp tijdens de innesteling
Al heel vroeg in de zwangerschap kan er sprake zijn van buikkrampen of buikpijn. De bevruchte eicel nestelt zich in de baarmoederwand. Hierbij raken soms wat bloedvaatjes beschadigd, met bloedverlies als gevolg. De vrouw merkt het op als een roze afscheiding of enkele druppeltjes bloedverlies. Soms ontstaat er een stekende buikpijn. Ook dit heeft met de innesteling te maken. Deze pijn verdwijnt vrij snel.
Opgeblazen gevoel en verstopping (obstipatie)
Vooral in het begin van de zwangerschap gieren de hormonen door het zwangere lichaam. Dit is van invloed op de werking van de darmen. Het hormoon progesteron maakt het spierweefsel wat zwakker en beïnvloedt de spijsvertering. Het gevolg is winderigheid of een opgeblazen gevoel. Sommige vrouwen merken dat hun broek minder goed dicht gaat. Ook dit wordt door uitzetting van de darmen veroorzaakt.
Buikpijn tijdens de zwangerschap kan het gevolg zijn van verstopping (obstipatie). Ook dit wordt weer veroorzaakt door de wisselwerking van hormonen. De darmwand verslapt en de darmen werken trager. Dit heeft een harde ontlasting tot gevolg. Bij ernstige verstopping is het raadzaam om contact op te nemen met de huisarts. Ook helpt het om een laxeermiddel of een middel dat de stoelgang zachter maakt in te nemen.
Naar laxeermiddelen/ dulcosoft (zachte ontlasting)
Urineweginfectie: blaasontsteking, blaasstenen of nierstenen
Zwangere vrouwen lopen sneller een blaasontsteking op. Dit veroorzaakt een branderig of pijnlijk gevoel bij het plassen. Ook is er vaker aandrang tot plassen. Soms is er bloed in de urine aanwezig. De pijn kan uitstralen naar de rug of de buik. Een blaasontsteking wordt vaak met antibiotica behandeld.
Buikpijn tijdens de zwangerschap kan ook vanuit blaasstenen of nierstenen ontstaan. Hierbij zijn kristallen in de blaas of de nieren aanwezig. Wanneer een steentje de toegang blokkeert kan dit tot hevige koliekachtige pijnen leiden. Bij pijnklachten helpt een sterke pijnstiller. In veel gevallen wordt het steentje vanzelf uitgeplast. Gebeurt dit niet, dan kan deze vergruisd worden.
Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap nestelt de eicel zich buiten de baarmoederholte. Vaak blijft deze in de eileider hangen. Oorzaak is een vernauwing van de eileider, een tumor of een andere onderliggende oorzaak. Veel voorkomende klachten zijn buikpijn en bloedverlies. Soms ontstaat er hevige buikpijn met schouderpijn. Je kan duizelig worden en het gevoel hebben dat je moet flauwvallen.
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (extra uteriene graviditeit) heeft geen kans van overleven. Behandeling bestaat uit injectie met medicijnen of een operatie. Hiermee wordt de zwangerschap afgebroken.
Bandenpijn
Ook bandenpijn veroorzaakt buikpijn tijdens de zwangerschap. Dit is een geheel onschuldig verschijnsel dat vaak vanaf de tweede helft van de zwangerschap ontstaat. Toch kan het al veel eerder voorkomen.
De baarmoeder is een hol orgaan dat los in de buikholte hangt. Ze wordt op de plaats gehouden door middel van banden. Bij druk op deze banden ontstaat er bandenpijn. Dit is vaak aan de onderzijde van de buik of de zijkant van de buik voelbaar.
Voor bandenpijn is geen behandeling. Veroorzaakt deze pijn veel klachten, dan kan een ondersteunende buikband uitkomst bieden. Draag deze alleen wanneer je dit nodig vindt.
Bekijk de ondersteunende buikbanden
Oefenweeën – voorweeën
Later in de zwangerschap wordt buikpijn veroorzaakt door oefenweeën of voorweeën. Oefenweeën noem je ook wel Braxton Hicks contracties oftewel harde buiken. Een harde buik komt vooral vanaf de tweede helft van de zwangerschap voor. Het hele verschijnsel duurt 1 tot 3 minuten, waarbij de baarmoeder samentrekt. Dit kun je zien als een voorbereiding op de bevalling. Harde buiken zijn vervelend maar in principe pijnloos.
Voorweeën komen vanaf de 24e zwangerschapsweek voor. Dit is de echte voorbereiding op de ontsluitingsweeën. Voorweeën kunnen een paar uur lang om de zoveel minuten aanwezig zijn. Wanneer de baby erg beweeglijk is dan komen voorweeën vaker voor. Deze weeën kunnen pijnlijk zijn, maar niet zo pijnlijk als een echte ontsluitingswee.
Nemen voorweeën in intensiteit toe en komen ze regelmatig terug, neem dan contact op met de verloskundige. Mogelijk zijn de voorweeën overgegaan in ontsluitingsweeën.
Buikpijn tijdens zwangerschap: buikgriep
Soms heeft buikpijn of buikkramp tijdens de zwangerschap helemaal niks met de zwangerschap zelf te maken. Dit is het geval bij buikgriep. Dit kan verschillende oorzaken hebben, maar vaak gaat het om een virale of bacteriële infectie. Buikgriep gaat gepaard met buikpijn, misselijkheid en diarree. Soms ontstaat er braken of koorts.
Een buikgriep of infectie verdwijnt vanzelf. Ondertussen is het belangrijk om voldoende te drinken en rust te nemen. Vooral zwangere vrouwen lopen het gevaar op uitdroging. Eventueel kan ORS helpen om vochttekort (en mineralen) aan te vullen.
Neem bij ernstige klachten of hoge of langdurige koorts altijd contact met een arts op.
Wanneer het misgaat
Soms ontstaat buikpijn doordat de zwangerschap misgaat. Hier is niets tegen te doen: de natuur gaat zijn eigen gang. Vaak verloopt de innesteling niet goed of is er sprake van een ernstige afwijking van de foetus. Wanneer het misgaat ontstaat er vaak eerst bloedverlies, gevolgd door buikkrampen. Deze krampen nemen in hevigheid toe, net zolang totdat alles is afgestoten. Wanneer er iets achterblijft zal de baarmoeder blijven bloeden en verkrampen. Een specialist moet achtergebleven weefsel verwijderen.
Opnieuw zwanger worden? Probeer het met een ovulatietest.
Bij aanhoudende buikkrampen, buikpijn, bloedverlies of ongerustheid is het belangrijk om met de verloskundige of arts te praten.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique