Bij kinderen tussen 0 en 15 jaar oud komt leukemie het vaakst voor. Dit is kanker van de bloedcellen, ook wel bloedkanker genoemd. De oorzaak is helaas niet altijd bekend, maar er zijn toch een aantal aanwijzingen voor. Bij acute leukemie tredende symptomen zeer snel op. Een operatie is niet mogelijk, je kunt immers het bloed niet ‘opereren ‘. Wel zijn er andere behandelmethoden. De prognose wisselt van slecht tot goed. Leven met kanker: bloedkanker/ leukemie.
Leukemie, hoe vaak komt het voor?
Jaarlijks krijgen ongeveer 1600 mensen te horen dat ze een leukemie hebben. Een deel hiervan (ongeveer 950 patiënten) betreft chronische leukemie. Het ander gedeelte krijgt juist acute leukemie.
Hoewel leukemie oftewel bloedkanker niet zoveel voorkomt als andere vormen van kanker treft het wel een jonge groep mensen: kinderen van 0-15 jaar. Chronische leukemie komt voornamelijk bij volwassenen voor.
Twee bloedkanker
Een andere benaming voor bloedkanker is leukemie, dit wordt vaker in de volksmond gebruikt. Er zijn twee typen leukemie: acute leukemie en chronische leukemie.
Bij leukemie is er sprake van een ongecontroleerd groeien van de witte bloedcellen. De witte bloedcellen nemen in aantal toe en stapelen zich in het beenmerg op. Hierdoor wordt de aanmaak van de andere bloedcellen, zoals de rode bloedcellen en de bloedplaatjes geremd en er ontstaat een tekort hieraan.
Acute leukemie
Acute leukemie komt voornamelijk bij kinderen voor. De bloedcellen rijpen bij deze vorm van kanker niet uit en hopen zich op. Binnen enkele weken ontstaan er al klachten door een tekort aan rijpe bloedcellen. Hierdoor zijn infecties veel moeilijker te bestrijden.
Chronische leukemie
Chronische leukemie komt weer meer voor bij mensen boven de 50 jaar. De bloedcellen rijpen nog redelijk goed uit, waardoor het gehele proces wat langzamer gaat en het ook langer duurt voordat er klachten optreden. Bij chronische leukemie zijn infecties wel redelijk goed te bestrijden.
Lezen: boeken over kanker
Myeloide cellen en limfatische cellen
Er is bij leukemie ook nog een verschil tussen myeloide cellen en limfatische cellen. Meyloide cellen zijn onrijpe cellen die zich onder normale omstandigheden rijpen tot witte bloedcellen, rode bloedcellen of bloedplaatjes.
Lymfatische cellen ontwikkelen zich onder normale omstandigheden tot lymfocyten.
Oorzaak van leukemie: waardoor ontstaat het?
Naar de oorzaak van deze vorm van kanker wordt nog veel onderzoek gedaan. Toch is al bekend dat er risicofactoren zijn. In een klein aantal gevallen speelt erfelijkheid een rol.
Een beroepsmatige blootstelling aan chemische stoffen is zeker een risicofactor. Maar ook veelvuldig in contact komen met een grote hoeveelheid radioactiviteit.
Hoe zit het met hoogspanningslijnen? Deze bezitten een magnetisch veld. Uit een eerder onderzoek bleek dat kinderen die in de buurt van een hoogspanningslijn wonen van meer dan 0,3 à 0,4 microtesla, een licht verhoogd risico hebben op leukemie. Het gaat hierbij om kinderen die op een afstand van 30-200 meter van de hoogspanningslijnen wonen.
Oorzaken leukemie:
- Erfelijkheid (minder dan 3%)
- Contact met chemische stoffen
- Contact met radioactiviteit
- Hoogspanningslijnen
Symptomen bloedkanker
Bij leukemie treden er verschillende symptomen op. Een van deze symptomen is vermoeidheid. Ook kan er op de huid makkelijk blauwe plekken ontstaan. Veel patiënten krijgen last van koortsaanvallen. Doordat er een tekort aan gezonde witte bloedcellen is, ontstaan er makkelijker infecties.
Ontstekingen aan verschillende organen komt ook voor. Veel patiënten klagen over pijn aan de botten. Er kan gewichtsverlies ontstaan als gevolg van een gebrekkige eetlust. De patiënt kan er bleek uitzien. Wanneer de huisarts onderzoek verricht, ontdekt hij vaak een grotere milt dan gebruikelijk is.
Symptomen bloedkanker:
- Vermoeidheid
- Snel blauwe plekken
- Koortsaanvallen
- Ontstekingen in organen
- Botpijn
- Gebrekkige eetlust
- Gewichtsverlies
- Vergrootte milt
Leukemie behandeling (kinderen en ouderen)
De leukemie behandeling hangt af van het type, gaat het om acute of chronische bloedkanker? In welk stadium is dit en hoe oud is de patiënt? Er zijn verschillende behandelingen mogelijk.
Leukemie bij kinderen wordt vaak middels chemotherapie behandeld. Deze behandeling duurt 1,5 tot 2 jaar. Bij sommige kinderen wordt een allogene stamceltransplantatie toegepast. De leukemie behandeling bij ouderen bestaat meestal uit een chemokuur. Hieronder iets meer over de leukemie behandelingen.
Operatie bij leukemie
Een operatie is, in tegenstelling tot andere vormen van kanker, bij leukemie uitgesloten, omdat het hierbij gaat om kanker in de bloedcellen. Het is bij leukemie namelijk niet mogelijk om een tumor operatief te verwijderen.
Chemotherapie (chemokuur)
Chemotherapie bestaat uit een serie chemisch bewerkte medicijnen. Deze stoffen verspreiden zich via het bloed door het hele lichaam. Hierdoor kan middels chemotherapie de kankercellen worden aangepakt. Gezonde cellen worden ook aangetast maar herstellen beter.
Chemotherapie brengt wel een aantal bijwerkingen met zich mee. Zo zullen veel patiënten last krijgen van haaruitval en zelfs helemaal kaal worden. Gelukkig groeit het haar na de behandeling weer aan. Andere bijwerkingen zijn vermoeidheid, een verminderde eetlust en misselijkheid.
Bestraling bij leukemie
Bij verschillende vormen van kanker is bestraling een goede behandelmethode. Hierbij wordt een elektronenstraling opgewekt en op de tumor gericht. Dit richt schade aan de kankercellen aan. Bij leukemie is dit een stuk lastiger.
Toch wordt bestraling oftewel radiotherapie soms bij acute leukemie toegepast. Het gaat zich dan om kankercellen die zich naar de hersenen of het ruggenmerg hebben verspreid. Ook wordt radiotherapie toegepast voordat er een stamceltransplantatie plaatsvindt.
Als gevolg van bestraling sterven kankercellen af. Gezonde omliggende cellen worden ook bestraald en aangetast. Gelukkig genezen deze gezonde cellen doorgaans goed. Houd rekening met een aantal bijwerkingen waaronder vermoeidheid, misselijkheid, minder eetlust en verlies van haar (haaruitval).
Stamceltransplantatie
Een stamceltransplantatie is vaak een laatste redmiddel voor kinderen met leukemie. Het mooie aan stamceltransplantatie is dat dit in veel gevallen een succesvolle behandeling is. Maar alleen bij kinderen met ernstige aandoeningen.
Wat gebeurt er precies? Bij stamceltransplantatie worden stamcellen aangevuld. De stamcellen zijn afkomstig van de patiënt zelf of van een donor. Deze behandeling is riskant, het kan het lichaam van de patiënt beschadigen.
Immunotherapie
Als laatste binnen de leukemiebehandeling in is er immunotherapie. Dit is bedoeld om het natuurlijke afweersysteem van het lichaam te verhogen. Zo is het lichaam beter in staat om de kankercellen op te ruimen.
Prognose leukemie
Is de prognose van leukemie goed? Overleeft mijn kind of partner het? Veel vragen over bloedkanker. Met betrekking tot de prognose wordt vaak naar de vijfjaarsoverleving gekeken. Dit zijn het aantal patiënten dat vijf jaar na de diagnose en behandeling nog in leven is. Dit is de prognose van leukemie:
Acute leukemie
- Bij vroegtijdige ontdekking: 70-80%
- Bij latere ontdekking: 20-30%
Chronische leukemie
Omdat het lang duurt voordat er klachten ontstaan en leukemie ontdekt wordt, is de prognose over het algemeen matig tot slecht.
Houd er rekening mee dat deze cijfers gemiddelden zijn. Je kunt hier geen rechten aan ontlenen. De behandelende arts kan meer over de prognose bij leukemie vertellen.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique