Blaaskanker komt redelijk veel voor, jaarlijks bij zo’n 3000 Nederlanders. Een van de meest bekende oorzaken is roken. Een vroegtijdige behandeling is belangrijk. Dit zorgt namelijk voor een betere prognose. Juist daarom is het goed om de symptomen van blaaskanker te herkennen. Leven met kanker: blaaskanker.
Blaaskanker cijfers
Hoe vaak komt blaaskanker voor? De cijfers met betrekking tot blaaskanker vind je via de KWF kankerbestrijding (voor Nederland). Uit de cijfers blijkt dat jaarlijks zo’n 3000 Nederlanders de diagnose blaaskanker krijgen. Het merendeel hiervan heeft spierinvasieve blaaskanker. Maar er zijn ook andere vormen.
Twee vormen van blaaskanker
Wanneer je naar blaaskanker kijkt kun je dit onderscheiden in twee verschillende vormen. Ten eerste heb je de spierinvasieve vorm. Dit betekent dat de tumor in de blaasspier groeit. Maar je hebt ook een vorm waarbij de tumor niet in de blaasspier groeit.
De meest voorkomende vorm van blaaskanker ontstaat vanuit het slijmvliesweefsel van de blaaswand. 95% van de tumoren is kwaadaardig. Goedaardige tumoren komen meestal alleen bij jonge mensen onder de 20 jaar voor.
Oorzaak van dit type kanker
Wat is de oorzaak van blaaskanker? Houd er rekening mee dat niet alle oorzaken bekend zijn. Wel is duidelijk dat meer dan de helft van de patiënten roker is. Zo blijkt dat rokers tot drie maal meer kans hebben op het ontwikkelen van blaaskanker. Gelukkig is het nooit te laat om te stoppen met roken.
Tip: bekijk nicotinevervangers
Blootstelling aan bepaalde chemische stoffen speelt ook een rol bij de ontwikkeling van blaaskanker. Denk hierbij aan beta-naftylamine, benzidine en aniline. Langdurige blootstelling hieraan brengt een extra risico met zich mee. Dit komt vooral bij verschillende beroepen voor. Bijvoorbeeld een chemisch reiniger, drukker, schilder, asfalteerder of kapper.
Sommige vormen van blaaskanker hebben met erfelijkheid te maken. Dit zie je vooral bij het syndroom van lynch. Dan is er nog een zeer zeldzame vorm van blaaskanker die ook erfelijk is en in relatie hangt met tumoren in de urineleiders of nieren.
De symptomen van blaaskanker
Het is best belangrijk om de symptomen van blaaskanker te kennen. Hoe eerder je erbij bent, hoe sneller een behandeling kan starten. Dit zorgt uiteindelijk voor een betere prognose. Het probleem is dat blaaskanker vaak te laat ontdekt wordt.
Een van de eerste symptomen van blaaskanker is bloed in de urine. Dit komt ook voor wanneer er zich hele kleine tumoren in de blaas bevinden. Een andere klacht is pijn bij het plassen, vaak moeten plassen en moeilijk kunnen plassen, waarbij er een kleine straal is. Blaasontsteking kan ook makkelijker optreden.
Symptomen blaaskanker:
- Bloed in de urine
- Pijn bij het plassen
- Vaak moeten plassen
- Kleine urinestraal
- Moeite met plassen
- Vaker een blaasontsteking
Diagnose en behandeling
Heb je last van bovenstaande symptomen, dan is het belangrijk om hiermee naar de huisarts te gaan. Deze zal vaak doorverwijzen naar het ziekenhuis. Een cystocopie is een veelgebruikt onderzoek. Hierbij wordt via een dunne en holle buis de plasbuis en de blaas onderzocht. Soms zijn aanvullende onderzoeken nodig zoals een echografie, röntgenfoto, MRI-scan of CT-scan.
Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Hierbij wordt gekeken naar het type blaaskanker maar ook het stadium waarin zich dit bevindt. Ook de gezondheidstoestand van de patiënt speelt mee. Mogelijke behandelingen zijn:
- Operatieve ingreep
- Bestraling
- Chemokuur
- Spoeling van de blaas
- Laserbehandeling
Hieronder de meest voorkomende behandelingen apart besproken.
Operatieve ingreep bij kanker
Bij een oppervlakkige blaastumor wordt gekozen voor een operatie onder lokale verdoving. Hierbij wordt de tumor verwijderd. Er bestaat wel veel kans dat de tumor weer terugkomt. Bij een grote of invasieve tumor moet de arts soms de hele blaas wegnemen.
Bestraling (radiotherapie)
Dit wordt vaak in combinatie met een operatie toegepast. Maar het kan ook als losstaande behandeling worden gegeven. Dankzij bestraling worden kankercellen gedeeltelijk of geheel vernietigd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van elektronenstraling.
Kankercellen kunnen zich niet makkelijk herstellen en zullen doorgaans afsterven. Gezonde omliggende cellen worden ook aangetast. Gelukkig zullen de gezonde cellen sneller weer herstellen. Bijwerkingen van bestraling zijn vaak vermoeidheid, minder eetlust, misselijkheid en haaruitval.
Chemotherapie (chemokuur)
Door de kanker met chemisch bewerkte medicijnen te behandelen worden deze vergiftigd. Dit noem je ook wel chemotherapie. Gezonde cellen worden ook aangetast maar herstellen veel beter. Ook chemotherapie heeft een aantal bijwerkingen waaronder vermoeidheid, misselijkheid en haaruitval.
Spoeling van de blaas (blaasspoeling)
Hij een carcinoom in situ kan een behandeling ook uit een blaasspoeling bestaan. Hierbij wordt de blaas gespoeld met cytostatica of met een vloeistof die BCG. Dit moet de kankercellen doden.
Laserbehandeling
Wanneer de tumor in de blaaswand zit kan een laserbehandeling helpen. Dit wordt uitgevoerd via cytoscopie.
Prognose blaaskanker
Veel patiënten met blaaskanker willen weten wat de prognose is. Overleving je het of hoe lang heb ik nog te leven? Hoe gaat het in de toekomst met mijn gezondheid? Allemaal vragen waar de behandelende arts mogelijk een antwoord op heeft. Maar zelfs met een antwoord van de arts blijft de toekomst onzeker. Blaaskanker kan namelijk terugkomen of verergeren. Maar ook helemaal genezen.
Vaak wordt naar de vijfjaarsoverleving gekeken. Dit is het aantal patiënten dat vijf jaar na de diagnose en een behandeling nog in leven is. Zo ziet de prognose blaaskanker er uit:
- Bij vrouwen 45-55%
- Bij mannen 55-65%
Houd er rekening mee dat dit gemiddelde cijfers zijn. Elke situatie is anders. Daarom is het belangrijk om dit goed met de arts te bespreken. Tegenwoordig zijn er meer behandelingen bijgekomen dan pakweg 20 jaar geleden. Hierdoor kan blaaskanker ook beter worden aangepakt.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique