Beenmergkanker komt niet zoveel voor, jaarlijks bij ongeveer 900 Nederlanders. Er bestaan twee soorten van deze vorm van kanker. De oorzaak is helaas niet altijd bekend. Een van de allereerste symptomen is pijn aan de botten. Het probleem met deze ziekte is dat de prognose niet altijd het best is. Leven met kanker: beenmergkanker.
Cijfers over beenmergkanker
Wanneer je naar de cijfers kijkt dan krijgen jaarlijks 118.000 Nederlanders de diagnose kanker. Hiervan zijn er ongeveer 900 met beenmergkanker. De meest voorkomende vormen van kanker zijn borstkanker en prostaatkanker.
Twee typen beenmergkanker
Kanker komt vaak in verschillende vormen voor. Met betrekking tot beenmergkanker zijn er twee vormen: Multipel myeloom/ziekte van Kahler en De ziekte van Waldenström.
Multipel myeloom/ziekte van Kahler
Ongeveer 820 mensen per jaar krijgen de ziekte van Kahler. Vooral mensen boven de 60 worden vaker getroffen. Plasmacellen in het beenmerg produceren normaal gesproken antistoffen. Bij deze vorm van kanker vindt er ongewone celdeling plaats van deze plasmacellen.
De ziekte van Waldenström
Per jaar krijgen in Nederland ongeveer 80 mensen met deze ziekte ter maken. Witte bloedcellen in het beenmerg delen zich ongecontroleerd, er is dan sprake van kanker.
Oorzaken, waardoor ontstaat kanker?
Het ontstaan van kanker kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld roken of in contact komen met schadelijke stoffen. Bij beenmergkanker spelen er andere oorzaken een rol. Chronische ontstekingen prikkelen het afweersysteem te veel. Hierdoor gaan plasmacellen afwijkend gedrag vertonen.
De oorzaken van beenmergkanker zijn nog niet duidelijk. Hier wordt veel onderzoek naar gedaan. Helaas is het bij sommige vormen van kanker niet altijd mogelijk om een eenduidige oorzaak te vinden.
Symptomen beenmergkanker
Waardoor ontstaat beenmergkanker? Allereerst is van tevoren niet bekend wie hier meer risico op loopt. Zou dit wel bekend zijn, dan kun je de risico’s op beenmergkanker verkleinen.
Door de symptomen van beenmergkanker te kennen is het mogelijk om een vroege diagnose te stellen. Belangrijk, want een vroege behandeling verbetert de prognose.
Bij beenmergkanker vindt er botafbraak plaats. Hierdoor ontstaat er als eerste pijn aan de botten. Dit begint meestal in de rug en verspreidt zich dan naar andere botten, zoals de ribben en later naar de nek of de bekken. De pijn neemt na een tijd ook in hevigheid toe.
Er kunnen spontaan botbreuken ontstaan, dit wordt veroorzaakt door de botafbraak. Soms kunnen de botten plaatselijk opzwellen, dit geeft dan pijn.
Ook kunnen je last hebben van een doof en verlammend gevoel. Dit ontstaat door druk op het ruggenmerg bij inzakking van een wervel. Een van de andere symptomen van beenmergkanker is vermoeidheid.
Vroeg of laat ontstaat er een tekort aan witte bloedcellen. Dit verhoogt het risico op infecties, bijvoorbeeld aan de luchtwegen of andere organen. Bij sommige patiënten treedt er onverklaarbaar gewichtsverlies op. Ook misselijkheid komt hierbij voor.
Door een tekort aan bloedplaatjes gaat het tandvlees makkelijk bloeden. Doordat de botten afbreken komt er veel calcium vrij, hierdoor krijg je veel dorst.
Bij de ziekte van Waldenström ontstaat er een slechte doorbloeding van organen. Dit heeft als gevolg hoofdpijn, moeite met het zicht en verminderde voelbaarheid aan de huid, vingers, tenen en oren. Ook ontstaat soms bloedarmoede met als gevolg vermoeidheid.
Symptomen beenmergkanker:
- Pijn aan de botten
- Spontane botbreuken
- Zwelling van de botten
- Doof en verlammend gevoel
- Vaker infecties
- Bloedend tandvlees
- Veel dorst
- Hoofdpijn
- Moeite met het zicht
Behandeling beenmergkanker
Hoe eerder een behandeling bij beenmergkanker, hoe beter de overlevingskansen. Dit komt omdat beenmergkanker vaak vrijlaat wordt ontdekt. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Vaak wordt gekozen voor chemotherapie. Ook immunotherapie en stamceltransplantatie behoort tot de mogelijkheden. Hieronder de behandelingen apart besproken.
Chemotherapie (chemokuur)
Bij de ziekte van Kahler wordt het meest chemotherapie toegepast. Hier wordt voor gekozen omdat de kankercellen zich door het hele lichaam hebben verspreid. Bij een chemokuur verspreiden medicijnen zich via het bloed door het lichaam. Zo komt de medicatie overal in het lichaam terecht.
Wanneer je chemotherapie krijgt dan wordt dit in een serie toegediend. Het gaat hier om chemisch bewerkte medicijnen die kankercellen vergiftigen. Je gezonde cellen worden ook aangetast maar kunnen veel beter herstellen.
Chemotherapie oftewel een chemokuur brengt wat bijwerkingen met zich mee. De bekendste bijwerkingen zijn vermoeidheid, verminderde eetlust, misselijkheid, braken en haaruitval. Deze bijwerkingen verdwijnen enige tijd na de (laatste) chemokuur. Het haar groeit dan ook weer aan.
Immunotherapie
Bij immunotherapie wordt ingezet op het afweersysteem van het lichaam. Door toediening van bepaalde eiwitten wordt het afweersysteem verhoogd. Hierdoor is het lichaam beter in staat om de kankercellen aan te vallen en uit te schakelen.
Immunotherapie zet het lichaam aan om zelf de kankercellen aan te vallen. Dit gebeurt door toediening van bepaalde eiwitten, die het afweersysteem verhoogt. Deze behandeling is dus niet gericht op het vernietigen van de kankercellen: dit moet het lichaam zelf doen.
Stamceltransplantatie
Stamceltransplantatie is vaak nodig na een hoge dosering van een chemokuur, omdat de eigen cellen ook afsterven. Bij stamceltransplantatie worden gezonde stamcellen in het lichaam gebracht, dit kan van een donor zijn of van de patiënt zelf.
Behandeling bij de ziekte van Waldenström
Bij de ziekte van Waldenström wordt ook gebruik gemaakt van een chemokuur. Er is nog zo weinig bekend over deze vorm van kanker, dat genezing nog niet mogelijk is. De behandeling richt zich dan ook op het verlichten van de klachten.
Prognose beenmergkanker
Je hebt beenmergkanker of iemand in je omgeving heeft dit. Wat is de prognose oftewel hoe lang heb je of iemand anders nog te leven? Helaas is de prognose bij beenmergkanker vrij slecht. De meeste patiënten overlijden 7-8 jaar na de diagnose. Maar er zijn ook patiënten die na 15 jaar nog in leven zijn.
De gemiddelde levensverwachting is de afgelopen decennia wel verdubbeld. Vroeger leefden patiënten na de diagnose nog 3-4 jaar. Nu is dat al 7-8 jaar. Hopelijk wordt de prognose in de toekomst steeds beter.
Aan bovenstaande cijfers kun je geen rechten ontlenen. De behandelde arts kan je meer over de prognose bij beenmergkanker vertellen.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique