Jaarlijks krijgen ongeveer 1500 vrouwen de diagnose baarmoederslijmvlieskanker. Deze cijfers gelden voor Nederland, in België zijn dit er iets minder. Hormonen spelen mogelijk een rol bij het ontstaan van deze vorm van kanker. Behandeling bestaat uit medicatie, maar ook een andere behandelmethode is mogelijk. Gelukkig is de prognose over het algemeen goed. Leven met kanker: baarmoederslijmvlieskanker.
Typen baarmoederslijmvlieskanker
Ongeveer 1.500 maal per jaar wordt baarmoederslijmvlieskanker bij Nederlandse vrouwen vastgesteld. Ja, het is een vorm van kanker die alleen bij vrouwen voorkomt. Mannen hebben immers geen baarmoeder.
Veel kankersoorten kennen verschillende vormen. Niet bij baarmoederslijmvlieskanker, dit kent slechts één vorm.
Dit gebeurt er
De binnenzijde van de baarmoeder bestaat uit slijmvlies, de noem je ook wel de endometriose. Wanneer er sprake is van baarmoederslijmvlieskanker dan ontstaat er in dat slijmvlies een tumor. Deze tumor groeit in veel gevallen langzaam. Uiteindelijk kan de tumor in de spierwand van de baarmoeder doorgroeien.
De ernst van baarmoederslijmvlieskanker wordt in vier verschillende stadia uitgedrukt. In stadium één zit het gezwel alleen in de baarmoeder zelf. Wanneer het gezwel doorgroeit naar de baarmoederhals of de baarmoedermond dan spreek je van stadium 2.
Bij stadium drie groeit het gezwel door de baarmoederwand heen. Het komt dus buiten de baarmoeder terecht. Als laatste is er stadium vier. Hierbij is er sprake van uitzaaiingen.
Bij wie komt het voor?
Zoals hierboven al gezegd komt baarmoederslijmvlieskanker alleen bij vrouwen voor. Wanneer een vrouw geen baarmoeder meer heeft dan kan er ook geen baarmoederslijmvlieskanker ontstaan.
Deze vorm van kanker komt het meest voor op latere leeftijd, vaak na de menopauze. In sommige gevallen is baarmoederslijmvlieskanker de voorloper van baarmoederkanker. Dit hoeft natuurlijk niet, maar het is wel belangrijk om met dit risico rekening te houden.
Oorzaak van baarmoederslijmvlieskanker
Waardoor wordt baarmoederslijmvlieskanker veroorzaakt? De exacte oorzaak is niet altijd bekend. Er is een vermoeden dat het hormoon oestrogeen hier een rol in speelt.
Wat is oestrogeen? Dit noem je ook wel vrouwelijke hormonen en behoort tot de groep steroïdhormonen. Deze hormonen spelen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de geslachtskenmerken. Maar ook bij het reguleren van de menstruele cyclus. Daarnaast speelt oestrogeen een rol tijdens de zwangerschap.
Oestrogenen worden door de eierstokken aangemaakt. Tijdens de zwangerschap is het de placenta die dit aanmaakt. Verder is bekend dat ook vetcellen oestrogenen produceren.
Bij een verhoogd niveau oestrogeen kan er mogelijk baarmoederslijmvlieskanker ontstaan. Daarnaast zijn er nog andere risicofactoren. Bijvoorbeeld een onregelmatige cyclus waarbij er veel oestrogeen vrijkomt.
Vrouwen zonder kinderen lopen iets meer risico op baarmoederslijmvlieskanker. Een verlate menopauze na het 52e jaar brengt risico’s met zich mee. Medicijnen met daarin oestrogeen verhogen de kans op deze vorm van kanker.
Oorzaken baarmoederslijmvlieskanker:
- Geen kinderen
- Bepaalde medicatie
- Overgang na het 52e jaar
- Onregelmatige cyclus
- Overgewicht
Symptomen en klachten
Wat merk je van baarmoederslijmvlieskanker? Klachten noem je ook wel symptomen. Dit zijn de verschijnselen waaraan te merken is dat je baarmoederslijmvlieskanker hebt. Maar let op, niet alle symptomen duiden ook op baarmoederslijmvlieskanker. Het kan net zo goed om een andere aandoening of ziekte gaan.
Baarmoederslijmvlieskanker komt het meest voor bij vrouwen tijdens of na de menopauze. Regelmatige of hevige bloedingen tijdens de overgang kunnen voorkomen, maar er kan ook iets aan de hand zijn. Na de overgang zou een vrouw geen bloed meer moeten verliezen. Een bloeding kan dan ook een symptoom van baarmoederslijmvlieskanker zijn.
Het meest voorkomende symptoom is een bloeding. Baarmoederslijmvlieskanker vóór de menopauze geeft vaak een verstoring van het bloedingspatroon. Ook kan er abnormale afscheiding ontstaan, die een vreemde onaangename geur verspreidt. Pijn is er zelden, tenzij de tumor de kans krijgt door te groeien.
Symptomen baarmoederslijmvlieskanker:
- Bloeding na de overgang
- Verstoring van het bloedingspatroon
- Abnormale afscheiding
- Zelden pijn
Diagnose en behandeling
Heb je last van bloedingen tussen de menstruaties door? Verlies je bloed na de overgang? Dit zijn zaken waarmee je zeker naar de huisarts moet. De arts zal vaak doorverwijzen naar een specialist. Deze start een onderzoek.
Een eerste onderzoek bestaat uit weefselonderzoek. Dit gebeurt middels echoscopie en curettage. De gynaecoloog meet de dikte van het baarmoederslijmvlies. Dit mag niet dikker zijn dan 4 mm. Wanneer het toch dikker is dan haalt de gynaecoloog wat weefsel uit de baarmoeder weg. Dit wordt in een laboratorium onderzocht.
Aanvullende onderzoeken bestaat uit een röntgenfoto van de longen, bloedonderzoek en soms een CT-scan van de buik. De arts kan ook een echo van de buikorganen maken.
Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Hieronder een aantal behandelingen besproken.
Baarmoederslijmvlieskanker: medicatie
Is baarmoederslijmvlieskanker niet operatief te behandelen? Dan wordt vaak het medicijn Provera ingezet. De arts kan ook andere medicijnen inzetten.
Inwendige bestraling
Een andere behandeling bij baarmoederslijmvlieskanker is inwendige bestraling. Radioactief materiaal wordt dan in of nabij de tumor gebracht. Dit materiaal doodt de kankercellen. Vaak is deze behandeling van zeer korte duur maar het radioactief materiaal dan ook bij de tumor worden achtergelaten. Zo kan het materiaal langer inwerken op de tumor.
Uitwendige bestraling
Bij uitwendige bestraling wordt er gebruik gemaakt van elektronenbestraling. Dit wordt op de tumor gericht. Bestraling wordt soms in combinatie met een operatie uitgevoerd. Houd er rekening mee dat bestraling wat bijwerkingen met zich meebrengt zoals misselijkheid en haaruitval.
Operatieve ingreep
Dan heb je ook nog de operatieve behandeling. Soms is het nodig om de hele baarmoeder te verwijderen.
Hormoontherapie
Soms is er een indicatie om hormoontherapie in te zetten. De arts bespreekt vooraf welke behandeling het meest effectief lijkt.
Prognose baarmoederslijmvlieskanker
In veel gevallen wordt baarmoederslijmvlieskanker vroegtijdig ontdekt. Hierdoor zijn de kleine gezwellen makkelijk te behandelen. De prognose is afhankelijk van het stadium waarin de eerste behandeling plaatsvindt.
- Bij stadium een is de vijfjaarsoverleving 80% tot 90%
- Bij stadium twee is dit 60% tot 70%
- Bij stadium drie is de vijfjaarsoverleving 20% tot 40%
- Bij stadium vier is dit 5% tot 15%
Houd er rekening mee dat dit gemiddelde cijfers zijn. Toch laten de cijfers zien hoe belangrijk een vroegtijdige ontdekking is. Heb je last van een of meerdere van bovenstaande klachten? Blijf hier niet te lang mee rondlopen maar plan een bezoek bij de huisarts.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique