Een aangezichtsverlamming is geen pretje. Vaak treedt de verlamming aan één gezichtshelft op, zelden aan beide kanten. Wat is hier de oorzaak van? Meestal ontstaat een aangezichtsverlamming door een aandoening van het middenoor, stress of tijdens de zwangerschap. Maar er zijn natuurlijk nog veel meer oorzaken. Ontdek alles over aangezichtsverlamming, symptomen en behandeling.
Uitleg over aangezichtsverlamming
Een verlamming van de gelaatsspieren wordt een aangezichtsverlamming oftewel facialisparalyse genoemd. Andere synoniemen:
- Bellse parese
- Ramsay Hunt syndroom
- Ramsay Hunt-syndroom,
- Aangezichtsverlamming van Bell
- Facialis parese/ facialisparalyse,
- Facialisverlamming,
- Perifere aangezichtsverlamming
Het vaakst wordt er van de aangezichtsverlamming van Bell gesproken.
Meestal treedt de verlamming aan één gezichtshelft op. Het gezicht staat dan scheef. Dit ontstaat plotseling. Vaak wordt bij een aangezichtsverlamming gedacht aan een beroerte, de verschijnselen lijken namelijk erg op elkaar.
Hoe vaak komt een aangezichtsverlamming voor?
Jaarlijks krijgt 0,03% van de bevolking te maken met een aangezichtsverlamming. Dit lijkt niet veel maar bij een inwonersaantal van 17 miljoen mensen zijn dit jaarlijks toch meer dan 5000 nieuwe patiënten! Opvallend is dat een aangezichtsverlamming het vaakst voorkomt bij personen tussen de 20 en 40 jaar oud.
Hierbij verschilt een aangezichtsverlamming met een beroerte, hoewel deze twee veel op elkaar lijken. De gemiddelde leeftijd bij een beroerte ligt een stuk hoger.
Hierdoor ontstaat aangezichtsverlamming
Wat is de oorzaak van een aangezichtsverlamming? Hiervoor moet je naar de gezichtszenuw kijken. De gezichtszenuw nervus facialis zorgt voor de mimiek van het gezicht. Deze zit aan beide kanten van het gezicht.
De aangezichtszenuw is kwetsbaarder dan andere zenuwen. Wanneer deze zenuw beschadigd raakt werkt deze minder goed. De spieren van het gezicht kunnen daardoor niet meer aangestuurd worden, en er treedt een verlamming in het gezicht op.
Oorzaak perifere aangezichtsverlamming
Bij perifere aangezichtsverlamming is de oorzaak vaak kou of een aandoening aan het middenoor. Omdat de zenuw ook door het middenoor loopt, is deze bevattelijk voor ontstekingen. Na een operatie kan de zenuw ook beschadigd zijn.
Een andere oorzaak voor aangezichtsverlamming is een ongeval met een schedelbasisfractuur. Hierdoor beschadigt de zenuw. Daarnaast is gordelroos rond het oor een van de meest voorkomende oorzaken. Dit wordt ook wel het syndroom van Ramsey-Hunt genoemd.
Bij de verlamming van Bell is er sprake van een reumatische verlamming, deze komt in ruim de helft van de gevallen voor. Oorzaak is dan vaak het herpesvirus dat ook verantwoordelijk is voor de koortslip. Soms is een tekenbeet de oorzaak, waardoor er de ziekte van lyme ontstaat.
Symptomen of kenmerken
Bij een aangezichtsverlamming treedt de verlamming vaak aan slechts één gezichtshelft op. Het gezicht krijgt hierdoor een scheef uiterlijk. De spieren vallen uit, daardoor gaat de mondhoek hangen. De plooi tussen mondhoek en neus is niet meer te zien.
Het oog kan vaak niet meer gesloten worden. Het oog aan de gezonde helft staat ook wijder dan aan de aangedane helft. Praten en slikken is voor de patiënt niet makkelijk, omdat de mondhoek omlaag hangt en de wang slap is. Vaak is er ook uitval van de smaakzintuigen van de tong.
Alle symptomen van aangezichtsverlamming op een rij:
- Scheve mond
- Afhangende mondhoeken
- Lastig kunnen praten en slikken
- Soms minder goed proeven
- Overgevoelig voor harde geluiden
- Soms lichte pijn rond het oor
- Het oogt niet meer goed kunnen sluiten
Het is belangrijk om een aangezichtsverlamming niet met een beroerte te verwarren. Bij een beroerte ontstaat er ook een afhangende mondhoek (scheve mond). Grootste verschil is dat je bij een beroerte het oog wel nog kunt sluiten. Bij een aangezichtsverlamming is dit niet tot nauwelijks mogelijk.
Behandeling van aangezichtsverlamming
Omdat er verschillende oorzaken en typen aangezichtsverlamming zijn kan ook de behandeling erg wisselend zijn. Bij een aangezichtsverlamming van Bell gaan de klachten meestal na 6-12 maanden vanzelf over. Het vervelende is dat deze klachten wel goed zichtbaar zijn, waardoor de omgeving negatief kan reageren. Uitleg over de aandoening tegenover anderen kan dan helpen.
Hieronder worden een aantal behandelingen van aangezichtsverlamming beschreven.
Antibiotica bij een ontsteking
Een aangezichtsverlamming kan het gevolg zijn van een middenoorontsteking. Is dit het geval, dan wordt er antibiotica voorgeschreven. Dit is bedoeld om bacteriën te doden waardoor de ontsteking verdwijnt.
Wanneer er geen verbetering optreedt, kan door middel van een ooroperatie de zenuw ontlast worden. Bij een chronische middenoorontsteking wordt vaak direct geopereerd.
Behandeling bij een schedelbasisfractuur
Na een ongeluk en een schedelbasisfractuur wordt er soms afgewacht of er vanzelf verbetering optreedt, maar alleen met betrekking tot de aangezichtsverlamming. Wanneer de klachten aan blijven houden dan vindt er een operatie plaats. Hierbij wordt de beknelde zenuw vrijgemaakt. Vaak leidt dit tot een goede verbetering.
Gordelroos en aangezichtsverlamming
De oorzaak van gordelroos is het virus dat ook voor waterpokken zorgt. Bij gordelroos heb je pijn en jeuk. Ook ontstaan er blaasjes op de huid. Opvallend is dat gordelroos aan één kant van het lichaam voorkomt. Hoewel gordelroos meestal na een paar weken vanzelf over gaat kan aangezichtspijn wel vervelend zijn.
Overigens treedt de aangezichtspijn meestal alleen op wanneer gordelroos zich rondom het oor bevindt. Bij gordelroos wordt soms geopereerd om de klachten van aangezichtsverlamming aan te pakken.
Verlamming van Bell
De oorzaak van de verlamming van Bell is vaak een ontsteking. In veel gevallen treedt er spontaan herstel op. Dit duurt 6-12 weken maar kan ook wel zes maanden duren. Hoe ouder de patiënt, hoe kleiner de kans op spontane genezing.
Bij de aangezichtsverlamming van Bell wordt vooral naar de onderliggende oorzaak gekeken. Deze wordt behandeld, zodat de aangezichtsverlamming vermindert of verdwijnt. Behandeling bestaat uit het toedienen van medicijnen, dit zijn ontstekingsremmers. Hiermee wordt de kans op herstel een stuk groter.
Blijgezond.nl is een initiatief van gezondheidsdeskundige Dominique